अधोलिखितश्लोकान् पठित्वा प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखत
सा तदा करुणा वाचो विलपन्ती सुदुःखिता।
वनस्पतिगतं गृभं ददर्शायतलोचना॥
‘गृधं’ इति पदस्य विशेषणपदं किम्?
जटायो पश्य मामार्य ह्रियमाणामनाथवत्।
अनेन राक्षसेन्द्रेण अकरुणं पापकर्मणा॥
श्लोके क्रियापदम् किम् अस्ति?
1 Crore+ students have signed up on EduRev. Have you? Download the App |
तं शब्दमवसुप्तस्तु जटायुरथ शुश्रुवे।
निरीक्ष्य रावणं क्षिप्रं वैदेहीं च ददर्श सः॥
‘जटायुः’ इति पदस्य विशेषणपदं किम्?
वृद्धोऽहं त्वं युवा धन्वी सरथः कवची शरी।
न चाप्यादाय कुशली वैदेहीं मे गमिष्यसि॥
‘धनुर्धरः’ इत्यर्थे किम् पदम् प्रयुक्तम्?
स भग्नधन्वा विरथो हताश्वो हतसारथिः।
तलेनाभिजघानाशु जटायुं क्रोधमूर्छितः॥
‘सरथः’ इति पदस्य विलोमपदम् किम्?
अधोलिखितश्लोकानाम् अन्वयेषु रिक्तस्थानानाम् पूर्तिं कुरुत
सा तदा करुणा वाचो विलपन्ती सुदुःखिता।
वनस्पतिगतं गृधं ददर्शायतलोचना।।
अन्वयः- तदा सा (i) ………….. करुणा वाचो (ii) ………… आयतलोचना (iii) ……………. गृधं (iv) ………………..।
Find appropriate word for blank (ii)
तं शब्दमवसुप्तस्तु जटायुरथ शुश्रुवे।
निरीक्ष्य रावणं क्षिप्रं वैदेहीं च ददर्श सः।।
अन्वयः- अथ (i) ………….. जटायुः तं (ii) …………… शुश्रुवे। क्षिप्रं (iii) ……………….. निरीक्ष्य सः (iv) ……………… च ददर्श।
Find appropriate word for blank (i)
अधोलिखितश्लोकानाम् भावार्थं मञ्जूषातः उचितपदानि चित्वा पूरयत:
जटायो पश्य मामार्य ह्रियमाणामनाथवत्।
अनेन राक्षसेन्द्रेण अकरुणं पापकर्मणा॥
भावार्थ:- रावणेन नीयमाना सीता वने (i) ……………… वीक्ष्य तम् सहायतार्थम् अकारयति (ii) ………………. च यत् अनेन (iii) …………………. निर्दयतापूर्वकं (iv) …………………. नीयमानाम् माम् पश्य।
Find appropriate word for blank (iii)
स भग्नधन्वा विरथो हताश्वो हतसारथिः।
तलेनाभिजघानाशु जटायु क्रोधमूच्छितः॥
भावार्थ:- जटायुः रावणस्य (i) …………… चरणाभ्याम् भग्नम् अकरोत्। तदा (ii) …………….. भग्नधन्वा, हताश्वः हतसारथिः च (iii) …………….. रावणः तलेन (iv) …………….. शीघ्रं आक्रान्तवान्।
Find appropriate word for blank (iv)
रेखांकितपदानाम् प्रसङ्गानुसारं शुद्धम् अर्थं चित्वा लिखत
रावणः तलेन जटायुम् अभिजघान।
अधोलिखितश्लोकान् पठित्वा प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखत
सा तदा करुणा वाचो विलपन्ती सुदुःखिता।
वनस्पतिगतं गृभं ददर्शायतलोचना॥
‘सा तदा ……….. अत्र ‘सा’ इति सर्वनामपदं कस्यै प्रयुक्तम्।
सा तदा करुणा वाचो विलपन्ती सुदुःखिता।
वनस्पतिगतं गृभं ददर्शायतलोचना॥
‘हसन्ती’ इति पदस्य विलोमपदं किम्?
जटायो पश्य मामार्य ह्रियमाणामनाथवत्।
अनेन राक्षसेन्द्रेण अकरुणं पापकर्मणा॥
‘देवेन्द्रेण’ इति पदस्य विलोमपदं किम्?
जटायो पश्य मामार्य ह्रियमाणामनाथवत्।
अनेन राक्षसेन्द्रेण अकरुणं पापकर्मणा॥
दानवपतिना’ इत्यर्थे किम् पदं प्रयुक्तम्?
तं शब्दमवसुप्तस्तु जटायुरथ शुश्रुवे।
निरीक्ष्य रावणं क्षिप्रं वैदेहीं च ददर्श सः॥
‘जटायुरथ शुश्रुवे।’ अत्र क्रियापदं किम्?
तं शब्दमवसुप्तस्तु जटायुरथ शुश्रुवे।
निरीक्ष्य रावणं क्षिप्रं वैदेहीं च ददर्श सः॥
‘मन्दम्’ इति पदस्य विलोमपदं किम्?
वृद्धोऽहं त्वं युवा धन्वी सरथः कवची शरी।
न चाप्यादाय कुशली वैदेहीं मे गमिष्यसि॥
‘युवा’ इति पदस्य विपरीतार्थकम् पदं किम्?
वृद्धोऽहं त्वं युवा धन्वी सरथः कवची शरी।
न चाप्यादाय कुशली वैदेहीं मे गमिष्यसि॥
श्लोके क्रियापदं किम्?
रेखांकितपदानाम् प्रसङ्गानुसारं शुद्धम् अर्थं चित्वा लिखत
रावणः धन्वी कवची शरी च आसीत्।
20 videos|46 docs|20 tests
|
20 videos|46 docs|20 tests
|