Class 7 Exam  >  Class 7 Notes  >  संस्कृत Class 7 (Deepakam) - New NCERT  >  NCERT Textbook: अन्‍नाद् भवन्ति भूतानि

Class 7 Sanskrit Chapter 9 NCERT Book - अन्‍नाद् भवन्ति भूतानि

Download, print and study this document offline
Please wait while the PDF view is loading
 Page 1


??????? ???? ? ????? ?? ?? ?
??? ?? ?
? ?
??? ?? ?? ? ? ? ??????? ???????
? ???? ???
? ?? ??
? ?
??? ?? ?? ????
? ?? ??? ?? ? 
?
??? ?? ?? ? ??? ?
??? ?? ?? ????? ? ??? ? ??? ??
? ???? ????? ???? ???? ?, ?????
???, ???? ???? , 
???? ???? ?????, ?
?????? ????? ???? , ??? ?? ????? ????, ?? ? ???-?? ?? ??? -? ?? ??? ?????, 
???????? ?????
????, ??? ????????????? ? ??????
???? ????, ??- ???? ?-??? ? ?? ?? -???? ??????? , 
????
?-?? ????? ? ????? ????, ???? ????????, ??? ?? ?? ????????, ??? ? ???????? ? ???? ?????, 
??????????? , ?? ??? ????? ???? , ? ?????? ?????, ? ? ?? ?? ???????, ???? ????? ??????? ??, 
?? ???????? ????? ???? , ????? ????? ???
????, ????? ????????? ????, ? ???? ???????? ?????, 
? ?????? ???? ?????? ????????? ???? ??????? ??? ? ??? ???
? ???? ? ????? ??? ????? ? ??
??? 
??? ?
??? ?? ???? ?? ? ??? ??????? ?? ??? ?? ???? ???? ???? ?? ? ??
? ? ? ??????? ? ???? ? ????? ?? - 
???? ?-? ????????
? ? ????? ?? ? ?????? ??????? ??? ?? ??????? ???? ?? ?????? ? ???? ? ????? ? ?? ??? ? ???? 
??????? ?????? ???? ???? ?? ???? ???? ???? ? ?? ????? ?? ? ? ???
? ? ?????? ??? ? ??? ??????? ???
? ??? ?? ? ?
??? : ???? :
???????? ?????? ??? ?? ??? ?
? ???? – ???? ! ?? ? ????
? ???? ??? ? ??? ? ???
? ? ?
?????? 
????? ??? ? ??? ?? ? ?? ? ?
??? ? ?? ????? ?
????  – ????? ! ?? ? ?? ???? ??? ?? ? ????? ????? ????????? ? ? 
?????? ?? ? ? 
?
? ???? – ??? ! ???? ? ???? ? ? ? ?? ??? ? ?????? ?
? ?
????  – ???
? ! ??? ?? ? ?????? ?? ?? ?? ??? ?? ????? ???? ? ?
?
? ???? – ?????? ?? ?? ??? ? ?? ??? ? ???? ?
???? – ?????? ?? ?? ?????? ??????- ????? ?, ????? ?? ?? ? ? ?????? ? ??? ??? 
???? ? ??? ? – ?? ?? ? ??
?? ? ? ?????? ? ??? ??? ???? ?
Chapter 9.indd   96 09-04-2025   09:47:46
Page 2


??????? ???? ? ????? ?? ?? ?
??? ?? ?
? ?
??? ?? ?? ? ? ? ??????? ???????
? ???? ???
? ?? ??
? ?
??? ?? ?? ????
? ?? ??? ?? ? 
?
??? ?? ?? ? ??? ?
??? ?? ?? ????? ? ??? ? ??? ??
? ???? ????? ???? ???? ?, ?????
???, ???? ???? , 
???? ???? ?????, ?
?????? ????? ???? , ??? ?? ????? ????, ?? ? ???-?? ?? ??? -? ?? ??? ?????, 
???????? ?????
????, ??? ????????????? ? ??????
???? ????, ??- ???? ?-??? ? ?? ?? -???? ??????? , 
????
?-?? ????? ? ????? ????, ???? ????????, ??? ?? ?? ????????, ??? ? ???????? ? ???? ?????, 
??????????? , ?? ??? ????? ???? , ? ?????? ?????, ? ? ?? ?? ???????, ???? ????? ??????? ??, 
?? ???????? ????? ???? , ????? ????? ???
????, ????? ????????? ????, ? ???? ???????? ?????, 
? ?????? ???? ?????? ????????? ???? ??????? ??? ? ??? ???
? ???? ? ????? ??? ????? ? ??
??? 
??? ?
??? ?? ???? ?? ? ??? ??????? ?? ??? ?? ???? ???? ???? ?? ? ??
? ? ? ??????? ? ???? ? ????? ?? - 
???? ?-? ????????
? ? ????? ?? ? ?????? ??????? ??? ?? ??????? ???? ?? ?????? ? ???? ? ????? ? ?? ??? ? ???? 
??????? ?????? ???? ???? ?? ???? ???? ???? ? ?? ????? ?? ? ? ???
? ? ?????? ??? ? ??? ??????? ???
? ??? ?? ? ?
??? : ???? :
???????? ?????? ??? ?? ??? ?
? ???? – ???? ! ?? ? ????
? ???? ??? ? ??? ? ???
? ? ?
?????? 
????? ??? ? ??? ?? ? ?? ? ?
??? ? ?? ????? ?
????  – ????? ! ?? ? ?? ???? ??? ?? ? ????? ????? ????????? ? ? 
?????? ?? ? ? 
?
? ???? – ??? ! ???? ? ???? ? ? ? ?? ??? ? ?????? ?
? ?
????  – ???
? ! ??? ?? ? ?????? ?? ?? ?? ??? ?? ????? ???? ? ?
?
? ???? – ?????? ?? ?? ??? ? ?? ??? ? ???? ?
???? – ?????? ?? ?? ?????? ??????- ????? ?, ????? ?? ?? ? ? ?????? ? ??? ??? 
???? ? ??? ? – ?? ?? ? ??
?? ? ? ?????? ? ??? ??? ???? ?
Chapter 9.indd   96 09-04-2025   09:47:46
?
?????  – ????? ?? ? ? 
????  – ?? ?? ?? ? ???? ?? ??????? ?
?
?????  – ???? ! ?????? ? ? ?? ??????? ?
????  – ? ?????
?, ????? ? ???? ?? ????? ??????? ?
?
????? – ??? ? ? ??? ??????? ? ???? ? ???? ?? ? ? ?
?????? ?? ? ?????? ? ???
? ?
????  – ???? ????? ! ??? ? ? ??? ????? ? ??? ? ??
? ? ?
?????? ????? ??? ?? ??????? ?
?
????? – ?? ? ? ????? ???? ?? ? ? ??? ? ??? ? ?????? ?? ? ??
? !
????  – ?? ? , ??? ? ?????? ? ?????? ? ?????
? ?
?
????? – ? ???? ?????? ? ??? ?? ????? ?? ?? ? ?
????  – ?????? ????? ?? ????? ?? ?? ? ?
?
????? – ???? ? ? ?
??????? ?? ????? ??
? ?
????  – ? ?? ????? ! ???? ? ????? ????? ??????? ?? ?? ? ? 
?
????? – ??? ! ???? ? ? , ??
? ???? ??? ??? ? ? ? ????? ????? ?
? ????? ??? ? ?
?????? ? ?? ?????? ?
???? – ??? ???, ????? ????? ??????
? ?? ??? ??
? ????? ?????
? ? ?? ????? ?? ?? ? ?
?
????? – ??? ???
? ? ? ? !
????  – ?? ???? ???? ??????? ?? ????? ?? ?? ? ?
?
????? – ?? ? , ??????? ?? ?????? ??
? ?
?? ? ? ????? ? ??? ? ? ?? ? ?????? ?
 
? ??? ??, ????? ???, ? ?
?????? ???????? ??
? ???? ?
97
Chapter 9.indd   97 07-04-2025   15:06:39
Page 3


??????? ???? ? ????? ?? ?? ?
??? ?? ?
? ?
??? ?? ?? ? ? ? ??????? ???????
? ???? ???
? ?? ??
? ?
??? ?? ?? ????
? ?? ??? ?? ? 
?
??? ?? ?? ? ??? ?
??? ?? ?? ????? ? ??? ? ??? ??
? ???? ????? ???? ???? ?, ?????
???, ???? ???? , 
???? ???? ?????, ?
?????? ????? ???? , ??? ?? ????? ????, ?? ? ???-?? ?? ??? -? ?? ??? ?????, 
???????? ?????
????, ??? ????????????? ? ??????
???? ????, ??- ???? ?-??? ? ?? ?? -???? ??????? , 
????
?-?? ????? ? ????? ????, ???? ????????, ??? ?? ?? ????????, ??? ? ???????? ? ???? ?????, 
??????????? , ?? ??? ????? ???? , ? ?????? ?????, ? ? ?? ?? ???????, ???? ????? ??????? ??, 
?? ???????? ????? ???? , ????? ????? ???
????, ????? ????????? ????, ? ???? ???????? ?????, 
? ?????? ???? ?????? ????????? ???? ??????? ??? ? ??? ???
? ???? ? ????? ??? ????? ? ??
??? 
??? ?
??? ?? ???? ?? ? ??? ??????? ?? ??? ?? ???? ???? ???? ?? ? ??
? ? ? ??????? ? ???? ? ????? ?? - 
???? ?-? ????????
? ? ????? ?? ? ?????? ??????? ??? ?? ??????? ???? ?? ?????? ? ???? ? ????? ? ?? ??? ? ???? 
??????? ?????? ???? ???? ?? ???? ???? ???? ? ?? ????? ?? ? ? ???
? ? ?????? ??? ? ??? ??????? ???
? ??? ?? ? ?
??? : ???? :
???????? ?????? ??? ?? ??? ?
? ???? – ???? ! ?? ? ????
? ???? ??? ? ??? ? ???
? ? ?
?????? 
????? ??? ? ??? ?? ? ?? ? ?
??? ? ?? ????? ?
????  – ????? ! ?? ? ?? ???? ??? ?? ? ????? ????? ????????? ? ? 
?????? ?? ? ? 
?
? ???? – ??? ! ???? ? ???? ? ? ? ?? ??? ? ?????? ?
? ?
????  – ???
? ! ??? ?? ? ?????? ?? ?? ?? ??? ?? ????? ???? ? ?
?
? ???? – ?????? ?? ?? ??? ? ?? ??? ? ???? ?
???? – ?????? ?? ?? ?????? ??????- ????? ?, ????? ?? ?? ? ? ?????? ? ??? ??? 
???? ? ??? ? – ?? ?? ? ??
?? ? ? ?????? ? ??? ??? ???? ?
Chapter 9.indd   96 09-04-2025   09:47:46
?
?????  – ????? ?? ? ? 
????  – ?? ?? ?? ? ???? ?? ??????? ?
?
?????  – ???? ! ?????? ? ? ?? ??????? ?
????  – ? ?????
?, ????? ? ???? ?? ????? ??????? ?
?
????? – ??? ? ? ??? ??????? ? ???? ? ???? ?? ? ? ?
?????? ?? ? ?????? ? ???
? ?
????  – ???? ????? ! ??? ? ? ??? ????? ? ??? ? ??
? ? ?
?????? ????? ??? ?? ??????? ?
?
????? – ?? ? ? ????? ???? ?? ? ? ??? ? ??? ? ?????? ?? ? ??
? !
????  – ?? ? , ??? ? ?????? ? ?????? ? ?????
? ?
?
????? – ? ???? ?????? ? ??? ?? ????? ?? ?? ? ?
????  – ?????? ????? ?? ????? ?? ?? ? ?
?
????? – ???? ? ? ?
??????? ?? ????? ??
? ?
????  – ? ?? ????? ! ???? ? ????? ????? ??????? ?? ?? ? ? 
?
????? – ??? ! ???? ? ? , ??
? ???? ??? ??? ? ? ? ????? ????? ?
? ????? ??? ? ?
?????? ? ?? ?????? ?
???? – ??? ???, ????? ????? ??????
? ?? ??? ??
? ????? ?????
? ? ?? ????? ?? ?? ? ?
?
????? – ??? ???
? ? ? ? !
????  – ?? ???? ???? ??????? ?? ????? ?? ?? ? ?
?
????? – ?? ? , ??????? ?? ?????? ??
? ?
?? ? ? ????? ? ??? ? ? ?? ? ?????? ?
 
? ??? ??, ????? ???, ? ?
?????? ???????? ??
? ???? ?
97
Chapter 9.indd   97 07-04-2025   15:06:39
98 ??????  |  ??? ?
????: ????: ??????? English
??? ?????? 
?? ?? ???? ?
? ?
??? ?? ????? ??? ? ? ?? ????? ???
All Living being
???? ! ??? ? ??? ! ? ? ? !
O Mother !
?????? ? ?? ??- ???? -???? ? ? / 
? ??????? ??? ????? ?? ???
? ?????? ? ????? ? ???? 
????? ? ? ???? / ? ????????? ?? Omnipresent Conscious 
Power & Energy
?????? ?? ? ????????? -????? ?? ???? ? ? ?? ????????? ? ?? From Universal 
Power & Creater
? ???? ? ? ? ??? ? ??
Some one
???? ??? ?? ??
?? ? ??? ? ?????? ? ? ??? ?
Curiosity
?? ???? ? ??? ?? ?? ?
For that matter
????????? ?? ? ???????? ??? ?? ? ?????? ? ? ??? ?
Order of origin
?????? ?? ? ????? ??? ? ????? ?? ???
Should know
????? ! ??? ?
????? ! ?????? ? !
Dear daughter!
?????? ???? ? ?? ? ?? From Fire
???? ??? ??? ? ?? ??? ??? ?
?? ? ?? ?
Forgot
??????? ? ??????? ???-???????? ? ???-?? ?????? ?? ? ?
Of herbs
??? ?? ?? ???? ? ?? ???
She said
??? ????? ? ????? ? ? ????? ?? ???
Should be read
??? ?? ?? ????? ? ? ?? ? ????? ? ? ??? ?? ?? ????? Chemistry
??
? ?? ??? ? ????
?
 ??? ?? ??
???? – ??? ! ?? ?
????? ?? ?? ??
??? ???? ? ???? ? ? ??? ? ??? ? ??? ? 
?
????? – ???? ! ? ??? ??? ? ? ??? ??
? ?????? ?
???? – ??? ? ??
????
? ??? ?? ?? ????? ? ? ??????
?
-??? ?? ? ??? ? ???? ? ??? ?
?
????? – ??? ! ???? ? ??????
? ??? ??? ???? ! 
???? – ?? ?? ? ????? ! ???? ?? ? ? ??????
?
-??? ???? ? ??? ???? ?? ? ?? ?? ??? ??
? ??????? 
? ????
? ?? ??
? ? ???
? ????? ? ? ???? ? ? ??? ??? ??
? ??????? ? ?? ??????? ? ??? ?
Chapter 9.indd   98 07-04-2025   15:06:40
Page 4


??????? ???? ? ????? ?? ?? ?
??? ?? ?
? ?
??? ?? ?? ? ? ? ??????? ???????
? ???? ???
? ?? ??
? ?
??? ?? ?? ????
? ?? ??? ?? ? 
?
??? ?? ?? ? ??? ?
??? ?? ?? ????? ? ??? ? ??? ??
? ???? ????? ???? ???? ?, ?????
???, ???? ???? , 
???? ???? ?????, ?
?????? ????? ???? , ??? ?? ????? ????, ?? ? ???-?? ?? ??? -? ?? ??? ?????, 
???????? ?????
????, ??? ????????????? ? ??????
???? ????, ??- ???? ?-??? ? ?? ?? -???? ??????? , 
????
?-?? ????? ? ????? ????, ???? ????????, ??? ?? ?? ????????, ??? ? ???????? ? ???? ?????, 
??????????? , ?? ??? ????? ???? , ? ?????? ?????, ? ? ?? ?? ???????, ???? ????? ??????? ??, 
?? ???????? ????? ???? , ????? ????? ???
????, ????? ????????? ????, ? ???? ???????? ?????, 
? ?????? ???? ?????? ????????? ???? ??????? ??? ? ??? ???
? ???? ? ????? ??? ????? ? ??
??? 
??? ?
??? ?? ???? ?? ? ??? ??????? ?? ??? ?? ???? ???? ???? ?? ? ??
? ? ? ??????? ? ???? ? ????? ?? - 
???? ?-? ????????
? ? ????? ?? ? ?????? ??????? ??? ?? ??????? ???? ?? ?????? ? ???? ? ????? ? ?? ??? ? ???? 
??????? ?????? ???? ???? ?? ???? ???? ???? ? ?? ????? ?? ? ? ???
? ? ?????? ??? ? ??? ??????? ???
? ??? ?? ? ?
??? : ???? :
???????? ?????? ??? ?? ??? ?
? ???? – ???? ! ?? ? ????
? ???? ??? ? ??? ? ???
? ? ?
?????? 
????? ??? ? ??? ?? ? ?? ? ?
??? ? ?? ????? ?
????  – ????? ! ?? ? ?? ???? ??? ?? ? ????? ????? ????????? ? ? 
?????? ?? ? ? 
?
? ???? – ??? ! ???? ? ???? ? ? ? ?? ??? ? ?????? ?
? ?
????  – ???
? ! ??? ?? ? ?????? ?? ?? ?? ??? ?? ????? ???? ? ?
?
? ???? – ?????? ?? ?? ??? ? ?? ??? ? ???? ?
???? – ?????? ?? ?? ?????? ??????- ????? ?, ????? ?? ?? ? ? ?????? ? ??? ??? 
???? ? ??? ? – ?? ?? ? ??
?? ? ? ?????? ? ??? ??? ???? ?
Chapter 9.indd   96 09-04-2025   09:47:46
?
?????  – ????? ?? ? ? 
????  – ?? ?? ?? ? ???? ?? ??????? ?
?
?????  – ???? ! ?????? ? ? ?? ??????? ?
????  – ? ?????
?, ????? ? ???? ?? ????? ??????? ?
?
????? – ??? ? ? ??? ??????? ? ???? ? ???? ?? ? ? ?
?????? ?? ? ?????? ? ???
? ?
????  – ???? ????? ! ??? ? ? ??? ????? ? ??? ? ??
? ? ?
?????? ????? ??? ?? ??????? ?
?
????? – ?? ? ? ????? ???? ?? ? ? ??? ? ??? ? ?????? ?? ? ??
? !
????  – ?? ? , ??? ? ?????? ? ?????? ? ?????
? ?
?
????? – ? ???? ?????? ? ??? ?? ????? ?? ?? ? ?
????  – ?????? ????? ?? ????? ?? ?? ? ?
?
????? – ???? ? ? ?
??????? ?? ????? ??
? ?
????  – ? ?? ????? ! ???? ? ????? ????? ??????? ?? ?? ? ? 
?
????? – ??? ! ???? ? ? , ??
? ???? ??? ??? ? ? ? ????? ????? ?
? ????? ??? ? ?
?????? ? ?? ?????? ?
???? – ??? ???, ????? ????? ??????
? ?? ??? ??
? ????? ?????
? ? ?? ????? ?? ?? ? ?
?
????? – ??? ???
? ? ? ? !
????  – ?? ???? ???? ??????? ?? ????? ?? ?? ? ?
?
????? – ?? ? , ??????? ?? ?????? ??
? ?
?? ? ? ????? ? ??? ? ? ?? ? ?????? ?
 
? ??? ??, ????? ???, ? ?
?????? ???????? ??
? ???? ?
97
Chapter 9.indd   97 07-04-2025   15:06:39
98 ??????  |  ??? ?
????: ????: ??????? English
??? ?????? 
?? ?? ???? ?
? ?
??? ?? ????? ??? ? ? ?? ????? ???
All Living being
???? ! ??? ? ??? ! ? ? ? !
O Mother !
?????? ? ?? ??- ???? -???? ? ? / 
? ??????? ??? ????? ?? ???
? ?????? ? ????? ? ???? 
????? ? ? ???? / ? ????????? ?? Omnipresent Conscious 
Power & Energy
?????? ?? ? ????????? -????? ?? ???? ? ? ?? ????????? ? ?? From Universal 
Power & Creater
? ???? ? ? ? ??? ? ??
Some one
???? ??? ?? ??
?? ? ??? ? ?????? ? ? ??? ?
Curiosity
?? ???? ? ??? ?? ?? ?
For that matter
????????? ?? ? ???????? ??? ?? ? ?????? ? ? ??? ?
Order of origin
?????? ?? ? ????? ??? ? ????? ?? ???
Should know
????? ! ??? ?
????? ! ?????? ? !
Dear daughter!
?????? ???? ? ?? ? ?? From Fire
???? ??? ??? ? ?? ??? ??? ?
?? ? ?? ?
Forgot
??????? ? ??????? ???-???????? ? ???-?? ?????? ?? ? ?
Of herbs
??? ?? ?? ???? ? ?? ???
She said
??? ????? ? ????? ? ? ????? ?? ???
Should be read
??? ?? ?? ????? ? ? ?? ? ????? ? ? ??? ?? ?? ????? Chemistry
??
? ?? ??? ? ????
?
 ??? ?? ??
???? – ??? ! ?? ?
????? ?? ?? ??
??? ???? ? ???? ? ? ??? ? ??? ? ??? ? 
?
????? – ???? ! ? ??? ??? ? ? ??? ??
? ?????? ?
???? – ??? ? ??
????
? ??? ?? ?? ????? ? ? ??????
?
-??? ?? ? ??? ? ???? ? ??? ?
?
????? – ??? ! ???? ? ??????
? ??? ??? ???? ! 
???? – ?? ?? ? ????? ! ???? ?? ? ? ??????
?
-??? ???? ? ??? ???? ?? ? ?? ?? ??? ??
? ??????? 
? ????
? ?? ??
? ? ???
? ????? ? ? ???? ? ? ??? ??? ??
? ??????? ? ?? ??????? ? ??? ?
Chapter 9.indd   98 07-04-2025   15:06:40
99 ?.  ???????
? ?????? ?
????? ??? ???
? ??????
? ?
? ???? ?. ???? ?????? ?? ? ?? ? ???? ??? ? ?? ? ?
?? ???? ????? ? ?? ?
? ?????
? —
	 (?)	 ?
? ??????? 	 ???? ?? ? ??	 ? ??	 ?
	 (?)	 ??? ?? ? ? 	 ?? ?? ?? ??	 ?? ?? ?? ??	 ???? ? 	 ?
	 (?)	 ??? ? ??	 ?? ??	 ?? ?? ?? ??	 ???? ? 	 ?
	 (?)	 ? ? ? ?? ???? ?? 	 ? ? ? ??? ? 	 ?? ?? ?? ??	 ???? ? 	 ?
	 (?)	 ?? ?? ??? ? ? 	 ? ? 	 ?? ? ?? ?? ?? 	 ?
	 (?)	 ??? ? ??	??
? 	??
? 	 ? ? ????? 	 ?
?. ??? ?
? ??????? ???? ?? ?? ? ???
? ??
???? ? ??
? ?????
? —
	 (?)	 ???? 	 ! 	??	 ? ???? ?
? 	
...........................................
	 ? ???	 ?
	 (?)	 ??? ??
? 	
...........................................
	 ?? ?? ?? ??	 ?? ?? ?? ??	 ???? ? 	 ?
	 (?)	 ? ?? ?? ?? ? ? 	
...........................................
	 ?? ?? ?? ? 	 ???
? 	 ?
	 (?)	
...........................................
	 ??? ???? , 	?????? ? ??? , 	??
? ? ???? ?? 	 ?? ? ?? ?? ?? 	 ??
? 	 ???? 	 ? 	
	 (?)	 ?? ? ? 	 ??
? ?? ?
? 	
......................................
  
......................................
	 	 ?	 ? ? ????? 	 ?
	 (?)	 ??? ?? ?
? 	
......................................
	 ?? ??? ? 	 ? ? ?
? 	 ?? 	???? ? ? ? 	 ? ???	 ?
?. ???? ????? ?
?? ?? ??? ???? ?????? ?? ? ?? ? ?? ??? ? ?? ? ????? ???? ?
? ?
? ????
? —
?? ??? ??? ?? ?? ???? ??? ? ??
????? ? ???? ?
............................. ............................. .............................
??
???
............................. ............................. .............................
????? ............................. ............................. .............................
?? ?? ??? ? ? ?? ?? ? ?? ? ????? ? ?? ?? ? ? ? ???? Chapter 9.indd   99 09-04-2025   09:48:05
Page 5


??????? ???? ? ????? ?? ?? ?
??? ?? ?
? ?
??? ?? ?? ? ? ? ??????? ???????
? ???? ???
? ?? ??
? ?
??? ?? ?? ????
? ?? ??? ?? ? 
?
??? ?? ?? ? ??? ?
??? ?? ?? ????? ? ??? ? ??? ??
? ???? ????? ???? ???? ?, ?????
???, ???? ???? , 
???? ???? ?????, ?
?????? ????? ???? , ??? ?? ????? ????, ?? ? ???-?? ?? ??? -? ?? ??? ?????, 
???????? ?????
????, ??? ????????????? ? ??????
???? ????, ??- ???? ?-??? ? ?? ?? -???? ??????? , 
????
?-?? ????? ? ????? ????, ???? ????????, ??? ?? ?? ????????, ??? ? ???????? ? ???? ?????, 
??????????? , ?? ??? ????? ???? , ? ?????? ?????, ? ? ?? ?? ???????, ???? ????? ??????? ??, 
?? ???????? ????? ???? , ????? ????? ???
????, ????? ????????? ????, ? ???? ???????? ?????, 
? ?????? ???? ?????? ????????? ???? ??????? ??? ? ??? ???
? ???? ? ????? ??? ????? ? ??
??? 
??? ?
??? ?? ???? ?? ? ??? ??????? ?? ??? ?? ???? ???? ???? ?? ? ??
? ? ? ??????? ? ???? ? ????? ?? - 
???? ?-? ????????
? ? ????? ?? ? ?????? ??????? ??? ?? ??????? ???? ?? ?????? ? ???? ? ????? ? ?? ??? ? ???? 
??????? ?????? ???? ???? ?? ???? ???? ???? ? ?? ????? ?? ? ? ???
? ? ?????? ??? ? ??? ??????? ???
? ??? ?? ? ?
??? : ???? :
???????? ?????? ??? ?? ??? ?
? ???? – ???? ! ?? ? ????
? ???? ??? ? ??? ? ???
? ? ?
?????? 
????? ??? ? ??? ?? ? ?? ? ?
??? ? ?? ????? ?
????  – ????? ! ?? ? ?? ???? ??? ?? ? ????? ????? ????????? ? ? 
?????? ?? ? ? 
?
? ???? – ??? ! ???? ? ???? ? ? ? ?? ??? ? ?????? ?
? ?
????  – ???
? ! ??? ?? ? ?????? ?? ?? ?? ??? ?? ????? ???? ? ?
?
? ???? – ?????? ?? ?? ??? ? ?? ??? ? ???? ?
???? – ?????? ?? ?? ?????? ??????- ????? ?, ????? ?? ?? ? ? ?????? ? ??? ??? 
???? ? ??? ? – ?? ?? ? ??
?? ? ? ?????? ? ??? ??? ???? ?
Chapter 9.indd   96 09-04-2025   09:47:46
?
?????  – ????? ?? ? ? 
????  – ?? ?? ?? ? ???? ?? ??????? ?
?
?????  – ???? ! ?????? ? ? ?? ??????? ?
????  – ? ?????
?, ????? ? ???? ?? ????? ??????? ?
?
????? – ??? ? ? ??? ??????? ? ???? ? ???? ?? ? ? ?
?????? ?? ? ?????? ? ???
? ?
????  – ???? ????? ! ??? ? ? ??? ????? ? ??? ? ??
? ? ?
?????? ????? ??? ?? ??????? ?
?
????? – ?? ? ? ????? ???? ?? ? ? ??? ? ??? ? ?????? ?? ? ??
? !
????  – ?? ? , ??? ? ?????? ? ?????? ? ?????
? ?
?
????? – ? ???? ?????? ? ??? ?? ????? ?? ?? ? ?
????  – ?????? ????? ?? ????? ?? ?? ? ?
?
????? – ???? ? ? ?
??????? ?? ????? ??
? ?
????  – ? ?? ????? ! ???? ? ????? ????? ??????? ?? ?? ? ? 
?
????? – ??? ! ???? ? ? , ??
? ???? ??? ??? ? ? ? ????? ????? ?
? ????? ??? ? ?
?????? ? ?? ?????? ?
???? – ??? ???, ????? ????? ??????
? ?? ??? ??
? ????? ?????
? ? ?? ????? ?? ?? ? ?
?
????? – ??? ???
? ? ? ? !
????  – ?? ???? ???? ??????? ?? ????? ?? ?? ? ?
?
????? – ?? ? , ??????? ?? ?????? ??
? ?
?? ? ? ????? ? ??? ? ? ?? ? ?????? ?
 
? ??? ??, ????? ???, ? ?
?????? ???????? ??
? ???? ?
97
Chapter 9.indd   97 07-04-2025   15:06:39
98 ??????  |  ??? ?
????: ????: ??????? English
??? ?????? 
?? ?? ???? ?
? ?
??? ?? ????? ??? ? ? ?? ????? ???
All Living being
???? ! ??? ? ??? ! ? ? ? !
O Mother !
?????? ? ?? ??- ???? -???? ? ? / 
? ??????? ??? ????? ?? ???
? ?????? ? ????? ? ???? 
????? ? ? ???? / ? ????????? ?? Omnipresent Conscious 
Power & Energy
?????? ?? ? ????????? -????? ?? ???? ? ? ?? ????????? ? ?? From Universal 
Power & Creater
? ???? ? ? ? ??? ? ??
Some one
???? ??? ?? ??
?? ? ??? ? ?????? ? ? ??? ?
Curiosity
?? ???? ? ??? ?? ?? ?
For that matter
????????? ?? ? ???????? ??? ?? ? ?????? ? ? ??? ?
Order of origin
?????? ?? ? ????? ??? ? ????? ?? ???
Should know
????? ! ??? ?
????? ! ?????? ? !
Dear daughter!
?????? ???? ? ?? ? ?? From Fire
???? ??? ??? ? ?? ??? ??? ?
?? ? ?? ?
Forgot
??????? ? ??????? ???-???????? ? ???-?? ?????? ?? ? ?
Of herbs
??? ?? ?? ???? ? ?? ???
She said
??? ????? ? ????? ? ? ????? ?? ???
Should be read
??? ?? ?? ????? ? ? ?? ? ????? ? ? ??? ?? ?? ????? Chemistry
??
? ?? ??? ? ????
?
 ??? ?? ??
???? – ??? ! ?? ?
????? ?? ?? ??
??? ???? ? ???? ? ? ??? ? ??? ? ??? ? 
?
????? – ???? ! ? ??? ??? ? ? ??? ??
? ?????? ?
???? – ??? ? ??
????
? ??? ?? ?? ????? ? ? ??????
?
-??? ?? ? ??? ? ???? ? ??? ?
?
????? – ??? ! ???? ? ??????
? ??? ??? ???? ! 
???? – ?? ?? ? ????? ! ???? ?? ? ? ??????
?
-??? ???? ? ??? ???? ?? ? ?? ?? ??? ??
? ??????? 
? ????
? ?? ??
? ? ???
? ????? ? ? ???? ? ? ??? ??? ??
? ??????? ? ?? ??????? ? ??? ?
Chapter 9.indd   98 07-04-2025   15:06:40
99 ?.  ???????
? ?????? ?
????? ??? ???
? ??????
? ?
? ???? ?. ???? ?????? ?? ? ?? ? ???? ??? ? ?? ? ?
?? ???? ????? ? ?? ?
? ?????
? —
	 (?)	 ?
? ??????? 	 ???? ?? ? ??	 ? ??	 ?
	 (?)	 ??? ?? ? ? 	 ?? ?? ?? ??	 ?? ?? ?? ??	 ???? ? 	 ?
	 (?)	 ??? ? ??	 ?? ??	 ?? ?? ?? ??	 ???? ? 	 ?
	 (?)	 ? ? ? ?? ???? ?? 	 ? ? ? ??? ? 	 ?? ?? ?? ??	 ???? ? 	 ?
	 (?)	 ?? ?? ??? ? ? 	 ? ? 	 ?? ? ?? ?? ?? 	 ?
	 (?)	 ??? ? ??	??
? 	??
? 	 ? ? ????? 	 ?
?. ??? ?
? ??????? ???? ?? ?? ? ???
? ??
???? ? ??
? ?????
? —
	 (?)	 ???? 	 ! 	??	 ? ???? ?
? 	
...........................................
	 ? ???	 ?
	 (?)	 ??? ??
? 	
...........................................
	 ?? ?? ?? ??	 ?? ?? ?? ??	 ???? ? 	 ?
	 (?)	 ? ?? ?? ?? ? ? 	
...........................................
	 ?? ?? ?? ? 	 ???
? 	 ?
	 (?)	
...........................................
	 ??? ???? , 	?????? ? ??? , 	??
? ? ???? ?? 	 ?? ? ?? ?? ?? 	 ??
? 	 ???? 	 ? 	
	 (?)	 ?? ? ? 	 ??
? ?? ?
? 	
......................................
  
......................................
	 	 ?	 ? ? ????? 	 ?
	 (?)	 ??? ?? ?
? 	
......................................
	 ?? ??? ? 	 ? ? ?
? 	 ?? 	???? ? ? ? 	 ? ???	 ?
?. ???? ????? ?
?? ?? ??? ???? ?????? ?? ? ?? ? ?? ??? ? ?? ? ????? ???? ?
? ?
? ????
? —
?? ??? ??? ?? ?? ???? ??? ? ??
????? ? ???? ?
............................. ............................. .............................
??
???
............................. ............................. .............................
????? ............................. ............................. .............................
?? ?? ??? ? ? ?? ?? ? ?? ? ????? ? ?? ?? ? ? ? ???? Chapter 9.indd   99 09-04-2025   09:48:05
100 ??????  |  ??? ?
???? ?????? ????????? ? ????????
?
???
............................. ............................. .............................
??????? ??????? ??? ?? ??????? ?????? ? ??????? ?????
?? ????
............................. ............................. .............................
??? ?
............................. ............................. .............................
?
? ??? ?
? ????? ?
? ??????? ? ?
? ??????
? ???? ............................. ............................. .............................
??? ?? ............................. ............................. .............................
?. ??? ???? ??
????? ? ??? ?????? ? ?? ?? ?? ??? ??? ????? ? ??? ?????????
? ?
? ? ????
? —
 (? ) ? ??? ??? ?? ? ????? ? ???? ?? ? – 
..............................................................
        
– 
..............................................................
 (?) ?????? ? ?? ?? ?? ??? ? ?
????? ? ???? ?? ? – 
..............................................................
        
– 
..............................................................
 (?) ??? ??? ??????? ? ? ?????? ? ??? ?? ? ???? ? – 
..............................................................
        
– 
..............................................................
 (?) ? ??? ????? ? ?
???? ? ??? ??? ? ?  – 
..............................................................
        
– 
..............................................................
 (?) ????? ??? ? ?? ??? ??? ???? ? – 
..............................................................
        
– 
..............................................................
 
? ??? ?? ??? ? ????? ? ???? ?? ?
? ??? ?
? ?? ????? ? ???? ?? ?
Chapter 9.indd   100 07-04-2025   15:06:40
Read More
50 docs

FAQs on Class 7 Sanskrit Chapter 9 NCERT Book - अन्‍नाद् भवन्ति भूतानि

1. "अन्‍नाद् भवन्ति भूतानि" शीर्षक का अर्थ क्या है?
Ans."अन्‍नाद् भवन्ति भूतानि" का अर्थ है कि अन्‍न (भोजन) से सभी जीवों का जीवन निर्भर करता है। यह शीर्षक इस बात को दर्शाता है कि भोजन जीवन का एक महत्वपूर्ण आधार है और सभी प्राणियों के लिए आवश्यक है।
2. इस पाठ में अन्न का महत्व क्यों बताया गया है?
Ans. इस पाठ में अन्न का महत्व इसीलिए बताया गया है क्योंकि अन्न न केवल शारीरिक पोषण प्रदान करता है, बल्कि यह सामाजिक और सांस्कृतिक जीवन का भी अभिन्न हिस्सा है। अन्न के बिना जीवन की कल्पना करना कठिन है।
3. "अन्‍नाद् भवन्ति भूतानि" पाठ का मुख्य संदेश क्या है?
Ans. "अन्‍नाद् भवन्ति भूतानि" पाठ का मुख्य संदेश यह है कि हमें अन्न के महत्व को समझना चाहिए और इसे बर्बाद नहीं करना चाहिए। यह संदेश हमें सिखाता है कि हमें अन्न का सही उपयोग करना चाहिए और इसे सहेजना चाहिए।
4. पाठ में अन्न की उत्पत्ति के बारे में क्या जानकारी दी गई है?
Ans. पाठ में अन्न की उत्पत्ति के बारे में बताया गया है कि यह कृषि और प्राकृतिक संसाधनों से आता है। विशेष रूप से, यह बताया गया है कि अन्न का उत्पादन किस प्रकार से किया जाता है और यह हमारे पर्यावरण से कैसे जुड़ा हुआ है।
5. इस पाठ का सामाजिक महत्व क्या है?
Ans. इस पाठ का सामाजिक महत्व यह है कि यह हमें सिखाता है कि अन्न का सही वितरण और उपयोग कैसे किया जाए। यह समाज में भूख और कुपोषण के मुद्दों को समझने और समाधान करने के लिए प्रेरित करता है।
Related Searches

Objective type Questions

,

Class 7 Sanskrit Chapter 9 NCERT Book - अन्‍नाद् भवन्ति भूतानि

,

Sample Paper

,

practice quizzes

,

Extra Questions

,

study material

,

Class 7 Sanskrit Chapter 9 NCERT Book - अन्‍नाद् भवन्ति भूतानि

,

video lectures

,

Important questions

,

past year papers

,

MCQs

,

Viva Questions

,

Summary

,

ppt

,

Free

,

Class 7 Sanskrit Chapter 9 NCERT Book - अन्‍नाद् भवन्ति भूतानि

,

mock tests for examination

,

Previous Year Questions with Solutions

,

pdf

,

Semester Notes

,

shortcuts and tricks

,

Exam

;