Page No - 59
Q.1. उच्चारणं कुरुत-
सूर्यस्तपतु | जीर्णम् | शीतकालेऽपि |
वारयितुम् | ग्रीष्मे | सस्यपूर्णानि |
पदत्राणे | कण्टकावृता | क्षुधा-तृषाकुलौ |
Ans. विद्यार्थी इसे स्वयं पढ़ें।
Page No - 60
Q.2. श्लोकांशान् योजयत-
(क) | (ख) |
गृहं जीर्णं न वर्षासु हलेन च कुदालेन पादयोर्न पदत्राणे तयोः श्रमेण क्षेत्राणि धरित्री सरसा जाता | तौ तु क्षेत्राणि कर्षतः। या शुष्का कण्टकावृता। सस्यपूर्णानि सर्वदा। शरीरे वसनानि नो। वृष्टिं वारयितुं क्षमम् |
Ans.
(क) | (ख) |
गृहं जीर्णं न वर्षासु हलेन च कुदालेन पादयोर्न पदत्राणे तयोः श्रमेण क्षेत्राणि धरित्री सरसा जाता | वृष्टिं वारयितुं क्षमम्। तौ तु क्षेत्राणि कर्षतः। शरीरे वसनानि नो सस्यपूर्णानि सर्वदा। या शुष्का कण्टकावृता। |
Q.3. उपयुक्तकथनानां समक्षम् 'आम्' अनुपयुक्तकथनानां समक्षं 'न' इति लिखत-
यथा- कृषकाः शीतकालेऽपि कर्मठाः भवन्ति।
कृषकाः हलेन क्षेत्राणि न कर्षन्ति।
(क) कृषकाः सर्वेभ्यः अन्नं यच्छन्ति।
(ख) कृषकाणां जीवनं कष्टप्रदं न भवति।
(ग) कृषकः क्षेत्राणि सस्यपूर्णानि करोति।
(घ) शीते शरीरे कम्पनं न भवति।
(ङ) श्रमेण धरित्री सरसा भवति।
Ans. यथा- कृषकाः शीतकालेऽपि कर्मठाः भवन्ति।
कृषकाः हलेन क्षेत्राणि न कर्षन्ति।
(क) कृषकाः सर्वेभ्यः अन्नं यच्छन्ति।
(ख) कृषकाणां जीवनं कष्टप्रदं न भवति।
(ग) कृषकः क्षेत्राणि सस्यपूर्णानि करोति।
(घ) शीते शरीरे कम्पनं न भवति।
(ङ) श्रमेण धरित्री सरसा भवति।
Page No - 61
Q.4. मञ्जूषातः पर्यायवाचिपदानि चित्वा लिखत-
रविः वस्त्राणि जर्जरम् अधिकम् पृथ्वी पिपासा |
(क) वसनानि _________
Ans. वसनानि वस्त्राणि
(ख) सूर्य _________
Ans. सूर्य रविः
(ग) तृषा _________
Ans. तृषा पिपासा
(घ) विपुलम् _________
Ans. विपुलम् अधिकम्
(ङ) जीर्णम् _________
Ans. जीर्णम् जर्जरम्
(च) धरित्री _________
Ans. धरित्री पृथ्वी
Q.5. मञ्जूषातः विलोमपदानि चित्वा लिखत-
धनिकम् नीरसा अक्षमम् दुःखम् शीते पार्श्वे |
(क) सुखम् _________
Ans. सुखम् दुःखम्
(ख) दूरे _________
Ans. दूरे पार्श्वे
(ग) निर्धनम् _________
Ans. निर्धनम् धनिकम्
(घ) क्षमम् _________
Ans. क्षमम् अक्षमम्
(ङ) ग्रीष्मे _________
Ans. ग्रीष्मे शीते
(च) सरसा _________
Ans. सरसा नीरसा
Page No - 62
Q.6. प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखत-
(क) कृषकाः केन क्षेत्राणि कर्षन्ति?
Ans. कृषकाः हलेन कुदालेन च क्षेत्राणि कर्षन्ति।
(ख) केषां कर्मवीरत्वं न नश्यति?
Ans. कृषिकाणां कर्मवीरत्वं न नश्यति।
(ग) श्रमेण का सरसा भवति?
Ans. श्रमेण धारित्री सरसा भवति।
(घ) कृषकाः सर्वेभ्यः किं किं यच्छन्ति?
Ans. कृषकाः सर्वेभ्यः शाकम्, अन्नम्, दुग्धम् च यच्छन्ति।
(ङ) कृषकात् दूरे किं तिष्ठति?
Ans. कृषकात् दूरे सुखम् तिष्ठति।
20 videos|42 docs|14 tests
|
1. कृषिकाः कर्मवीराः का मतलब क्या है? |
2. कृषिकाः कर्मवीराः कौन-कौन से विभागों के लिए एक महत्वपूर्ण विषय हैं? |
3. किसान क्यों कर्मवीर होते हैं? |
4. कृषिकाः कर्मवीराः श्लोक का मुख्य विषय क्या है? |
5. कृषिकाः कर्मवीराः के श्लोक को किसने लिखा है? |
|
Explore Courses for Class 6 exam
|