संसारसागरस्य नायकाः NCERT Solutions | संस्कृत कक्षा 8 (Sanskrit Class 8) PDF Download

1. एकपदेन उत्तरत-
(क) कस्य राज्यस्य भागेषु गजधर: शब्द: प्रयुज्यते?
उत्तर: राजस्थानस्य।

(ख) गजपरिमाणं क: धारयति?
उत्तर: गजधर:।

(ग) कार्यसमाप्तौ वेतनानि अतिरिच्य गजधरेभ्य: किं प्रदीयते स्म?
उत्तर: सम्मानम्।

(घ) के शिल्पिरूपेण न समादृता: भवन्ति?
उत्तर: गजधरा:।

2. अधोलिखितानां प्रश्नानामुत्तराणि लिखत-
(क) तडागा: कुत्र निर्मीयन्ते स्म?
उत्तर: तडागा: अशेषे हि देशे निर्मीयन्ते स्म।

(ख) गजधरा: कस्मिन्‌ रूपे परिचिता:?
उत्तर: गजधरा: वास्तुकाररूपे परिचिता:।

(ग) गजधरा: किं कुर्वन्ति स्म?
उत्तर: गजधरा: ग्रामीणसमाजस्य नागरसमाजस्य च नव-निर्माणस्य सुरक्षाप्रबन्धनस्य च दायित्वम् निभालयन्ति स्म।

(घ) के सम्माननीया:?
उत्तर: गजधरा: सम्माननीया:।

3. रेखाङ्कितानि पदानि आधृत्य प्रश्न-निर्माणं कुरुत-
(क) सुरक्षाप्रबन्धनस्य दायित्वं गजधरा: निभालयन्ति स्म।
उत्तर: कस्य दायित्वं गजधरा: निभालयन्ति स्म?

(ख) तेषां स्वामिन: असमर्था: सन्ति।
उत्तर: केषां स्वामिन: असमर्था: सन्ति?

(ग) कार्यसमाप्तौ वेतनानि अतिरिच्य सम्मानमपि प्राप्नुवन्ति।
उत्तर: कार्यसमाप्तौ कानि अतिरिच्य सम्मानमपि प्राप्नुवन्ति?

(घ) गजधर: सुन्दर: शब्द: अस्ति।
उत्तर: क: सुन्दर: शब्द: अस्ति?

(ङ) तडागा: संसारसागरा: कथ्यन्ते।
उत्तर: के संसारसागरा: कथ्यन्ते?

4. अधोलिखितेषु यथापेक्षितं सन्धिं/विच्छेदं कुरुत-
(क) अद्य + अपि = ________।
(ख) ________ + ________ = स्मरणार्थम्‌।
(ग) इति + अस्मिन्‌ = ________।
(घ) ________ + ________ = एतेष्वेव।
(ङ) सहसा + एव = ________।
उत्तर:
(क) अद्य + अपि = अद्यापि।
(ख) स्मरण + अर्थम् = स्मरणार्थम्‌।
(ग) इति + अस्मिन्‌ = इत्यस्मिन्।
(घ) एतेषु + एव = एतेष्वेव।
(ङ) सहसा + एव = सहसैव।

5. मञ्जूषात: समुचितानि पदानि चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत-

उत्तर:
(क) छात्रा: पुस्तकानि गृहीत्वा विद्यालयं गच्छन्ति।
(ख) मालाकारा: पुष्पै: माला: रचयन्ति।
(ग) मम मनसि एका जिज्ञासा वर्तते।
(घ) रमेश: मित्रै: सह विद्यालयं गच्छति।
(ङ) सहसा बालिका तत्र अहसत।

6. पदनिर्माणं कुरुत-
उत्तर:

7. कोष्ठकेषु दत्तेषु शब्देषु समुचितां विभक्तिं योजयित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत-
यथा- विद्यालयं परित: वृक्षा: सन्ति। (विद्यालय)
(क) ________ उभयत: ग्रामा: सन्ति। (ग्राम)
(ख) ________ सर्वत: अट्टालिका: सन्ति। (नगर)
(ग) धिक् ________। (कापुरुष)
उत्तर:
यथा- विद्यालयं परित: वृक्षा: सन्ति। (विद्यालय)
(क) ग्रामम् उभयत: ग्रामा: सन्ति। (ग्राम)
(ख) नगरम् सर्वत: अट्टालिका: सन्ति। (नगर)
(ग) धिक् कापुरुषम्। (कापुरुष)

यथा- मृगा: मृगै: सह धावन्ति। (मृग)
(क) बालका: ________ सह पठन्ति। (बालिका)
(ख) पुत्र ________ सह आपणं गच्छति। (पितृ)
(ग) शिशु: ________ सह क्रीडति। (मातृ)
उत्तर:
यथा- मृगा: मृगै: सह धावन्ति। (मृग)
(क) बालका: बालिकाभि: सह पठन्ति। (बालिका)
(ख) पुत्र पित्रा सह आपणं गच्छति। (पितृ)
(ग) शिशु: मात्रा सह क्रीडति। (मातृ)