अभ्यास - स्वावलम्बनम् | NCERT Solution | संस्कृत कक्षा 7 (Sanskrit Class 7) PDF Download

प्रश्न.1. अधोलिखितानां प्रश्नानामुत्तराणि लिखत-
(क) कस्य भवने सर्वविधानि सुखसाधनानि आसन् ?
उत्तरम्- श्रीकण्ठस्य भवने सर्वविधानि सुखसाधनानि सन्ति ।

(ख) कस्य गृहे कोऽपि भृत्यः नास्ति?
उत्तरम्-  कृष्णमूर्तेः गृहे कोऽपि भृत्यः नास्ति।

(ग) श्रीकण्ठस्य आतिथ्यम् के अकुर्वन् ?
उत्तरम्- श्रीकण्ठस्य आतिथ्यम् कृष्णमूर्तिः तस्य माता-पिता च अकुर्वन्।

(घ) सर्वदा कुत्र सुखम्?
उत्तरम्- सर्वदा स्वावलम्बने एव सुखम्।।

(ङ) श्रीकण्ठः कृष्णमूर्तेः गृहं कदा अगच्छत् ?
उत्तरम्- श्रीकण्ठः प्रातः नववादने कृष्णमूर्तेः गृहम् अगच्छत्।

(च) कृष्णमूर्तेः कति कर्मकराः सन्ति?
उत्तरम्- कृष्णमूर्ते: अष्टौ कर्मकराः सन्ति।

प्रश्न.2. चित्राणि गणयित्वा तदने संख्यावाचकशब्दं लिखत।



उत्तरम्- 
1. अष्टादश
2. पञ्चदश
3. चतुर्विंशतिः
4. एकविंशतिः
5. षट्त्रिंशत्,
6. त्रयस्त्रिंशत्।

प्रश्न.3. मञ्जूषातः अङ्कानां कृते पदानि चिनुत-
चत्वारिंशत्, सप्तविंशतिः, एकत्रिंशत्, पञ्चाशत् , अष्टाविंशतिः, त्रिंशत् , चतुर्विंशतिः ।
28 ______
24 ______
30 ______
40 ______
27 ______
50 ______
31 ______
उत्तरम्- 
28 अष्टाविंशतिः
24 चतुर्विंशतिः
30 त्रिंशत्
40 चत्वारिंशत्
27 सप्तविंशतिः
50 पञ्चाशत्
31 एकत्रिंशत्

प्रश्न.4. चित्रं दृष्ट्वा मञ्जूषातः पदानि च प्रयुज्य वाक्यानि रचयत-

कृषकाः, कृषकौ, एते, धान्यम्, एषः, कृषकः, एतौ, क्षेत्रम्, कर्षति, कुरुतः, खननकार्यम्, रोपयन्ति |
1. ______
2. ______
3. ______
उत्तरम्- 
1. एषः कृषक: क्षेत्रम् कर्षति।
2. एतौ कृषकौ खननकार्यम् कुरुतः ।
3. एते कृषकाः धान्यम् रोपयन्ति।

प्रश्न.5. अधोलिखितान् समयवाचकान् अङ्कान् पदेषु लिखत-

उत्तरम्- 

प्रश्न.6. मञ्जूषातः पदानि चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत-
षड्, त्रिंशत्, एकत्रिंशत्, द्वौ, द्वादश, अष्टाविंशतिः |
(क) ______ ऋतवः भवन्ति।
उत्तरम्- षड्,

(ख) मासाः ______ भवन्ति ।
उत्तरम्- द्वादश,

(ग) एकस्मिन् मासे ______ अथवा ______ दिवसाः भवन्ति।
उत्तरम्- त्रिंशत्, एकत्रिंशत्,

(घ) फरवरी मासे सामान्यतः ______ दिनानि भवन्ति ।
उत्तरम्- अष्टाविंशतिः,

(ङ) मम शरीरे ______ हस्तौ स्तः।
उत्तरम्- द्वौ।