Class 8 Exam  >  Class 8 Notes  >  Sanskrit (Deepakam) Class 8 - New NCERT  >  NCERT Textbook: सुभाषितरसं पीत्वा जीवनं सफलं कुरु

NCERT Textbook: सुभाषितरसं पीत्वा जीवनं सफलं कुरु | Sanskrit (Deepakam) Class 8 - New NCERT - Class 8 PDF Download

Download, print and study this document offline
Please wait while the PDF view is loading
 Page 1


?????????? ???? ?  
????? ???? ? ? ?? ? ????? ????
?
??????????? ?????-????????-
 
?????? ??? ?? ???? ?? ???? ? ? ????????? ? ?
???? 
?? ????? ? ? ?
?????????
? ???? ? ??? ???? ? ??? ? 
?? ?
??????? ?? ? ????? ?? ????? ??? ? ?? ? ?? ????
 
?? ???
? ??? ?? ?? ?? ??? ????? ? ?? ?????? ?
?
??? ?? ?????? ?? ??? ?
??????? ??
 
?? ???? ? ? ???? ?? ???? ?? ? ?? ?? ? ??? ?? 
?????
? ????? ?? ??? ?
?
??????? ?? ?? ? ? ?????? ?? ? ??????
 
? ??? ?? ?? ?????? ?? ??? ?? ???
? ?
? ???? ?? ? ??? ? ? ?? 
??? ?
? ?
??????? ?? ?? ??
? ? ?? ?? ? ????? ? ? ?? 
????? ? ????? ? ?????? ??
?, ????
? 
?
????
? ? ?
? ?????
? ?
?? ? ? ???? ?? ???? ? 
???? ?? ???? ??? 
?
??????? ?? ?
???? ?? ???? ...?
?
????????? ??
 
?? ???? ?
??? ?
????? ? ? ??? ??
? ? ???? 
??
? ?
??
? ?
??????? ?? ? ??????? ?
??
? ??? ?
??????? ?? ?
?? ?? ! ??
? ?????? ?
? 
?
? ? ? ?
? ? ?????, ???? 
???? ?? ???? ? ? ??
? ?
?? ??? ?? ! ???
? 
?
????
? ? ? ?
? ? ? ??
? ?
Chapter 3.indd   24 7/9/2025   7:30:10 PM
Page 2


?????????? ???? ?  
????? ???? ? ? ?? ? ????? ????
?
??????????? ?????-????????-
 
?????? ??? ?? ???? ?? ???? ? ? ????????? ? ?
???? 
?? ????? ? ? ?
?????????
? ???? ? ??? ???? ? ??? ? 
?? ?
??????? ?? ? ????? ?? ????? ??? ? ?? ? ?? ????
 
?? ???
? ??? ?? ?? ?? ??? ????? ? ?? ?????? ?
?
??? ?? ?????? ?? ??? ?
??????? ??
 
?? ???? ? ? ???? ?? ???? ?? ? ?? ?? ? ??? ?? 
?????
? ????? ?? ??? ?
?
??????? ?? ?? ? ? ?????? ?? ? ??????
 
? ??? ?? ?? ?????? ?? ??? ?? ???
? ?
? ???? ?? ? ??? ? ? ?? 
??? ?
? ?
??????? ?? ?? ??
? ? ?? ?? ? ????? ? ? ?? 
????? ? ????? ? ?????? ??
?, ????
? 
?
????
? ? ?
? ?????
? ?
?? ? ? ???? ?? ???? ? 
???? ?? ???? ??? 
?
??????? ?? ?
???? ?? ???? ...?
?
????????? ??
 
?? ???? ?
??? ?
????? ? ? ??? ??
? ? ???? 
??
? ?
??
? ?
??????? ?? ? ??????? ?
??
? ??? ?
??????? ?? ?
?? ?? ! ??
? ?????? ?
? 
?
? ? ? ?
? ? ?????, ???? 
???? ?? ???? ? ? ??
? ?
?? ??? ?? ! ???
? 
?
????
? ? ? ?
? ? ? ??
? ?
Chapter 3.indd   24 7/9/2025   7:30:10 PM
?.  ?
????????
? ????? ????
? ???
? ?
? ?? 25
??????? ????? ??? ?? ??? ??? ? ?????? ?? ?? ? ??? ?? ?
?????? ? ?
 ???? ?????? ????? ??? ???
??? ? ?????? ?
??? ?
??????? ?
???????? ? ? ? ? 
?
???? ?
???
? ????? ? ????? ?? ?
?????? ??? ??
? ????? ? ????? ?? ? ???? ? 
??? ? ?? ??? ?? ?
???
? ? ????? ? ?? ? ??
???? ??
? ? ?
?? ? ? ? ? ?
???? ??? – ??? ???  ?????  ?? ?  ????? ??  ? ????  ?
?  ? ?  ?????
??? ???? 
???? ???? ?? ???? ? -?? ??? ?
?? ?  ?? ???  ?
???  ?
??? ???  ?
????? ? ? ?
????? – ?????
??? ???? (? ?) ?? ??? ? ? ? ???? ??? ????? ????? ?? ??? ??? ?? ? ? 
???? ???? ?? ???? ? -?? ??? ?
?? ? (?????
??? ????) ?
? (?????) ?
????? ? ? ?
??? ?
??? ??? (?? ??? ) ?
????? ??? – ?? ?????? ?? ??
? ?????
??? ? ?? ?? ???
?? ??? ? ? ? ???? ??? ?????
?? ?? 
?
?????
? ????? ?
? ???? ?? ? ??? ??
? ? ? ?? ???????? ??? ?? ??? ?? ??? ? ? ? ??-?? ??-
???-???? ????? ????? ? ?? ??? ?
?? ? ???? ?? ?
???? ? ????? ? ?? ???? ?
? ?? ??? ??
???????? 
? ?? ??????? ??? ? ??? ? ???? ?
???? ??? – ?
???  ?
??? ?  ?? ???  ?  ?? ???  ???
?????  ???  
??? ?  ?? ???  ?  ?? ???  ???????  ?? ??  ?? ?? ??  ?
??? ? 
?  ?????  ???  ?  ??
????  ??? ?  ?  ?
???? ?
????? – ?
??? ?
??
? ?? ??? ? ???
????? (?
??
?) ? ?? ??? ? ??? 
??
? ?? ???, ??????? (??
?) ? ?? ??? ? ?? ?? ?? ?? ?? ?
??
? 
(?? ???) ????? (?? ?? ?? ?
??
?) ? (?? ??? ) ? ??? ? 
??
???? ??
? (?? ???) ? ?
???? ( ??
???? ??
?) ? ?? ??? ?
????? ??? – ?
????? ? ??? ? ?????
? ???
? ??? ? ?? ??
?? 
? ????? ? ?? ??
? ?
?????? ??? ???? ??
? ?
??
???? ? 
??? ??
?? ??? ??? ? ?? ?? ? ????? ? ??? ? ? ? ??????
? 
Chapter 3.indd   25 7/9/2025   7:30:11 PM
Page 3


?????????? ???? ?  
????? ???? ? ? ?? ? ????? ????
?
??????????? ?????-????????-
 
?????? ??? ?? ???? ?? ???? ? ? ????????? ? ?
???? 
?? ????? ? ? ?
?????????
? ???? ? ??? ???? ? ??? ? 
?? ?
??????? ?? ? ????? ?? ????? ??? ? ?? ? ?? ????
 
?? ???
? ??? ?? ?? ?? ??? ????? ? ?? ?????? ?
?
??? ?? ?????? ?? ??? ?
??????? ??
 
?? ???? ? ? ???? ?? ???? ?? ? ?? ?? ? ??? ?? 
?????
? ????? ?? ??? ?
?
??????? ?? ?? ? ? ?????? ?? ? ??????
 
? ??? ?? ?? ?????? ?? ??? ?? ???
? ?
? ???? ?? ? ??? ? ? ?? 
??? ?
? ?
??????? ?? ?? ??
? ? ?? ?? ? ????? ? ? ?? 
????? ? ????? ? ?????? ??
?, ????
? 
?
????
? ? ?
? ?????
? ?
?? ? ? ???? ?? ???? ? 
???? ?? ???? ??? 
?
??????? ?? ?
???? ?? ???? ...?
?
????????? ??
 
?? ???? ?
??? ?
????? ? ? ??? ??
? ? ???? 
??
? ?
??
? ?
??????? ?? ? ??????? ?
??
? ??? ?
??????? ?? ?
?? ?? ! ??
? ?????? ?
? 
?
? ? ? ?
? ? ?????, ???? 
???? ?? ???? ? ? ??
? ?
?? ??? ?? ! ???
? 
?
????
? ? ? ?
? ? ? ??
? ?
Chapter 3.indd   24 7/9/2025   7:30:10 PM
?.  ?
????????
? ????? ????
? ???
? ?
? ?? 25
??????? ????? ??? ?? ??? ??? ? ?????? ?? ?? ? ??? ?? ?
?????? ? ?
 ???? ?????? ????? ??? ???
??? ? ?????? ?
??? ?
??????? ?
???????? ? ? ? ? 
?
???? ?
???
? ????? ? ????? ?? ?
?????? ??? ??
? ????? ? ????? ?? ? ???? ? 
??? ? ?? ??? ?? ?
???
? ? ????? ? ?? ? ??
???? ??
? ? ?
?? ? ? ? ? ?
???? ??? – ??? ???  ?????  ?? ?  ????? ??  ? ????  ?
?  ? ?  ?????
??? ???? 
???? ???? ?? ???? ? -?? ??? ?
?? ?  ?? ???  ?
???  ?
??? ???  ?
????? ? ? ?
????? – ?????
??? ???? (? ?) ?? ??? ? ? ? ???? ??? ????? ????? ?? ??? ??? ?? ? ? 
???? ???? ?? ???? ? -?? ??? ?
?? ? (?????
??? ????) ?
? (?????) ?
????? ? ? ?
??? ?
??? ??? (?? ??? ) ?
????? ??? – ?? ?????? ?? ??
? ?????
??? ? ?? ?? ???
?? ??? ? ? ? ???? ??? ?????
?? ?? 
?
?????
? ????? ?
? ???? ?? ? ??? ??
? ? ? ?? ???????? ??? ?? ??? ?? ??? ? ? ? ??-?? ??-
???-???? ????? ????? ? ?? ??? ?
?? ? ???? ?? ?
???? ? ????? ? ?? ???? ?
? ?? ??? ??
???????? 
? ?? ??????? ??? ? ??? ? ???? ?
???? ??? – ?
???  ?
??? ?  ?? ???  ?  ?? ???  ???
?????  ???  
??? ?  ?? ???  ?  ?? ???  ???????  ?? ??  ?? ?? ??  ?
??? ? 
?  ?????  ???  ?  ??
????  ??? ?  ?  ?
???? ?
????? – ?
??? ?
??
? ?? ??? ? ???
????? (?
??
?) ? ?? ??? ? ??? 
??
? ?? ???, ??????? (??
?) ? ?? ??? ? ?? ?? ?? ?? ?? ?
??
? 
(?? ???) ????? (?? ?? ?? ?
??
?) ? (?? ??? ) ? ??? ? 
??
???? ??
? (?? ???) ? ?
???? ( ??
???? ??
?) ? ?? ??? ?
????? ??? – ?
????? ? ??? ? ?????
? ???
? ??? ? ?? ??
?? 
? ????? ? ?? ??
? ?
?????? ??? ???? ??
? ?
??
???? ? 
??? ??
?? ??? ??? ? ?? ?? ? ????? ? ??? ? ? ? ??????
? 
Chapter 3.indd   25 7/9/2025   7:30:11 PM
??????    ??? ?
26
?????? ??? ???? ??? ?????? ??? ?????
?????
? ?????? ???? ? ????? 
??
????? ?? ?? ?? ?
??????? ? ???????? ? ????? ?? ?? ???? ? ????? ?? ? ? ?
???? ??? – ?? ???  ?? ??  ????  ??? ?? ? ??  ???? ?
??? ?  ?
? ??? ? ?????  ????  
??
???????  ?? ?
??? ???  ?? ??????? ?  ?? ???  ??  ? ??  ??????? ???? ? ?
????? – ???? ??? ?? ? ?? ?? ?? ?? ??? ? ???? ???? ?
??? ? ?
? ??? ? ????? (?? ??? ) ? 
?? ?
??? ??? ?? ??????? ? ??
??????? (?? ??? ) ? ??????? ???? ? ?? ?? ? ? ????(?? ?? ) ?
????? ??? – ?????
????
? ? ??? ??
? ??? ?? ??? ?? ? ? ??????? ? ? ? ????? ?? ?? ?? ??? ? ? ? ?? 
?????? ?? ??
?????? ? ???? ?????? ?? ??? , ?
???
? ???? ?????? ? ????? ? ? ?
? ???? ?? ? ???? ?? 
??
? ?? ??
?? ? ????? ? ? ? ??? ???? ??? ? ?????
? ??
? ?? ??
?? ? ? ????? ? ?? ?? ??? ? 
???? ?? ?? ?? ?? ?? ?
????
????
? ?
? ??????
? ??? ?? ? ?? ??
? ???? ??
??
? ???
?? ? ? ????? ? 
??? ? ?
???? ??
???? ??
? ???? ?? ????
? ?
???? ?? ? ??
? ?? ??
?? ? ???? ?? ? ??? ??? ?? 
?? ???? ?
? ?? ??
?? ?? ? ?? ?? ?? , ? ?????? ?
Chapter 3.indd   26 7/9/2025   7:30:12 PM
Page 4


?????????? ???? ?  
????? ???? ? ? ?? ? ????? ????
?
??????????? ?????-????????-
 
?????? ??? ?? ???? ?? ???? ? ? ????????? ? ?
???? 
?? ????? ? ? ?
?????????
? ???? ? ??? ???? ? ??? ? 
?? ?
??????? ?? ? ????? ?? ????? ??? ? ?? ? ?? ????
 
?? ???
? ??? ?? ?? ?? ??? ????? ? ?? ?????? ?
?
??? ?? ?????? ?? ??? ?
??????? ??
 
?? ???? ? ? ???? ?? ???? ?? ? ?? ?? ? ??? ?? 
?????
? ????? ?? ??? ?
?
??????? ?? ?? ? ? ?????? ?? ? ??????
 
? ??? ?? ?? ?????? ?? ??? ?? ???
? ?
? ???? ?? ? ??? ? ? ?? 
??? ?
? ?
??????? ?? ?? ??
? ? ?? ?? ? ????? ? ? ?? 
????? ? ????? ? ?????? ??
?, ????
? 
?
????
? ? ?
? ?????
? ?
?? ? ? ???? ?? ???? ? 
???? ?? ???? ??? 
?
??????? ?? ?
???? ?? ???? ...?
?
????????? ??
 
?? ???? ?
??? ?
????? ? ? ??? ??
? ? ???? 
??
? ?
??
? ?
??????? ?? ? ??????? ?
??
? ??? ?
??????? ?? ?
?? ?? ! ??
? ?????? ?
? 
?
? ? ? ?
? ? ?????, ???? 
???? ?? ???? ? ? ??
? ?
?? ??? ?? ! ???
? 
?
????
? ? ? ?
? ? ? ??
? ?
Chapter 3.indd   24 7/9/2025   7:30:10 PM
?.  ?
????????
? ????? ????
? ???
? ?
? ?? 25
??????? ????? ??? ?? ??? ??? ? ?????? ?? ?? ? ??? ?? ?
?????? ? ?
 ???? ?????? ????? ??? ???
??? ? ?????? ?
??? ?
??????? ?
???????? ? ? ? ? 
?
???? ?
???
? ????? ? ????? ?? ?
?????? ??? ??
? ????? ? ????? ?? ? ???? ? 
??? ? ?? ??? ?? ?
???
? ? ????? ? ?? ? ??
???? ??
? ? ?
?? ? ? ? ? ?
???? ??? – ??? ???  ?????  ?? ?  ????? ??  ? ????  ?
?  ? ?  ?????
??? ???? 
???? ???? ?? ???? ? -?? ??? ?
?? ?  ?? ???  ?
???  ?
??? ???  ?
????? ? ? ?
????? – ?????
??? ???? (? ?) ?? ??? ? ? ? ???? ??? ????? ????? ?? ??? ??? ?? ? ? 
???? ???? ?? ???? ? -?? ??? ?
?? ? (?????
??? ????) ?
? (?????) ?
????? ? ? ?
??? ?
??? ??? (?? ??? ) ?
????? ??? – ?? ?????? ?? ??
? ?????
??? ? ?? ?? ???
?? ??? ? ? ? ???? ??? ?????
?? ?? 
?
?????
? ????? ?
? ???? ?? ? ??? ??
? ? ? ?? ???????? ??? ?? ??? ?? ??? ? ? ? ??-?? ??-
???-???? ????? ????? ? ?? ??? ?
?? ? ???? ?? ?
???? ? ????? ? ?? ???? ?
? ?? ??? ??
???????? 
? ?? ??????? ??? ? ??? ? ???? ?
???? ??? – ?
???  ?
??? ?  ?? ???  ?  ?? ???  ???
?????  ???  
??? ?  ?? ???  ?  ?? ???  ???????  ?? ??  ?? ?? ??  ?
??? ? 
?  ?????  ???  ?  ??
????  ??? ?  ?  ?
???? ?
????? – ?
??? ?
??
? ?? ??? ? ???
????? (?
??
?) ? ?? ??? ? ??? 
??
? ?? ???, ??????? (??
?) ? ?? ??? ? ?? ?? ?? ?? ?? ?
??
? 
(?? ???) ????? (?? ?? ?? ?
??
?) ? (?? ??? ) ? ??? ? 
??
???? ??
? (?? ???) ? ?
???? ( ??
???? ??
?) ? ?? ??? ?
????? ??? – ?
????? ? ??? ? ?????
? ???
? ??? ? ?? ??
?? 
? ????? ? ?? ??
? ?
?????? ??? ???? ??
? ?
??
???? ? 
??? ??
?? ??? ??? ? ?? ?? ? ????? ? ??? ? ? ? ??????
? 
Chapter 3.indd   25 7/9/2025   7:30:11 PM
??????    ??? ?
26
?????? ??? ???? ??? ?????? ??? ?????
?????
? ?????? ???? ? ????? 
??
????? ?? ?? ?? ?
??????? ? ???????? ? ????? ?? ?? ???? ? ????? ?? ? ? ?
???? ??? – ?? ???  ?? ??  ????  ??? ?? ? ??  ???? ?
??? ?  ?
? ??? ? ?????  ????  
??
???????  ?? ?
??? ???  ?? ??????? ?  ?? ???  ??  ? ??  ??????? ???? ? ?
????? – ???? ??? ?? ? ?? ?? ?? ?? ??? ? ???? ???? ?
??? ? ?
? ??? ? ????? (?? ??? ) ? 
?? ?
??? ??? ?? ??????? ? ??
??????? (?? ??? ) ? ??????? ???? ? ?? ?? ? ? ????(?? ?? ) ?
????? ??? – ?????
????
? ? ??? ??
? ??? ?? ??? ?? ? ? ??????? ? ? ? ????? ?? ?? ?? ??? ? ? ? ?? 
?????? ?? ??
?????? ? ???? ?????? ?? ??? , ?
???
? ???? ?????? ? ????? ? ? ?
? ???? ?? ? ???? ?? 
??
? ?? ??
?? ? ????? ? ? ? ??? ???? ??? ? ?????
? ??
? ?? ??
?? ? ? ????? ? ?? ?? ??? ? 
???? ?? ?? ?? ?? ?? ?
????
????
? ?
? ??????
? ??? ?? ? ?? ??
? ???? ??
??
? ???
?? ? ? ????? ? 
??? ? ?
???? ??
???? ??
? ???? ?? ????
? ?
???? ?? ? ??
? ?? ??
?? ? ???? ?? ? ??? ??? ?? 
?? ???? ?
? ?? ??
?? ?? ? ?? ?? ?? , ? ?????? ?
Chapter 3.indd   26 7/9/2025   7:30:12 PM
?.  ?
????????
? ????? ????
? ???
? ?
? ?? 27
?? ? ? ?? ??????? ???
? ????? ??? ? ???? ????? ????? ???? ?????? 
??? ? ? ?? ???? ??? ?
?????? ????? ??? ? ?
?? ?? ? ??? ?? ?
???? ? ?? ???? ? ? ?
???? ??? – ?? ?  ??
??????  ???? ?  ????? ?? ?  ???????-? ?? ???-???-?? ? ???  ? ? ?  
??
??????  ?
??? ??  ????? ?? ?   ?
? ???  ? ??? ?  ?
????  ? ? ???? ?
????? – ?? ? ???????- ?? ???-???-?? ? ??? ??
?????? (???? ??) ???
? ????? ?? ? ? ? ? ? 
?
? ? ?? ? ??? ? ?
???? ? ? ???? (?) ??
?????? ?
??? ?? ????? ?? ? ?
????? ??? – ??? ?????? ?
?? ? ???? ?
??????? ? ??? ???
?? ? ??? ??? ??? ?? ?? ???????
? 
??? ?? , ??? ?? ?
? ?? ? ?
?? ? ???? ? ? ???
? ??? ?? , ??? ? ????? ?????? , ??? ? ?
?? ? ????? ? 
?? ???
? ??? ?? ? ??? ? ??
?????? ?? ??? ?? ????? ? ?
?? ? ???? ?
?????
??????
? ?? ??
?? ? ????? ? ? ? ?? 
?
??? ?? ??? ??
?????? ???? ?? ??? ?? ???? ? ?? ? – ? ??? ?? ?? ???? ? ??
? ??? ? ?? 
???? ? ?? ? ?? ???? ???? ? ? ???? ? ?? ???? ? ?? ?
???? ?
??? ? ???? ? ?
??? ?? 
? ? ? ? ? ???? ? ????? ??????? ?? ?? ? ??? ? ??
? ??? ???
? ????? ? ?? ?? ? ????? ??
? 
?? ??
?? ? ??? ? ?
?
????? ???? ??????? ??? ???? ? ??? ? ?? ?? ? ???? ??? ? ?? ????? ?
? ? ?? ??? ??? ? ?? 
??????? ?? ?? ?? ? ? ??? ?? ?? ????????? ?? ?? ???? ?? ??? ? ?? ???????
? ????????? 
???? ??? ? ???
? ? ? ????? ?????? – ???????? ?
????? ????? ???? ? ?? ? ?
Chapter 3.indd   27 7/9/2025   7:30:13 PM
Page 5


?????????? ???? ?  
????? ???? ? ? ?? ? ????? ????
?
??????????? ?????-????????-
 
?????? ??? ?? ???? ?? ???? ? ? ????????? ? ?
???? 
?? ????? ? ? ?
?????????
? ???? ? ??? ???? ? ??? ? 
?? ?
??????? ?? ? ????? ?? ????? ??? ? ?? ? ?? ????
 
?? ???
? ??? ?? ?? ?? ??? ????? ? ?? ?????? ?
?
??? ?? ?????? ?? ??? ?
??????? ??
 
?? ???? ? ? ???? ?? ???? ?? ? ?? ?? ? ??? ?? 
?????
? ????? ?? ??? ?
?
??????? ?? ?? ? ? ?????? ?? ? ??????
 
? ??? ?? ?? ?????? ?? ??? ?? ???
? ?
? ???? ?? ? ??? ? ? ?? 
??? ?
? ?
??????? ?? ?? ??
? ? ?? ?? ? ????? ? ? ?? 
????? ? ????? ? ?????? ??
?, ????
? 
?
????
? ? ?
? ?????
? ?
?? ? ? ???? ?? ???? ? 
???? ?? ???? ??? 
?
??????? ?? ?
???? ?? ???? ...?
?
????????? ??
 
?? ???? ?
??? ?
????? ? ? ??? ??
? ? ???? 
??
? ?
??
? ?
??????? ?? ? ??????? ?
??
? ??? ?
??????? ?? ?
?? ?? ! ??
? ?????? ?
? 
?
? ? ? ?
? ? ?????, ???? 
???? ?? ???? ? ? ??
? ?
?? ??? ?? ! ???
? 
?
????
? ? ? ?
? ? ? ??
? ?
Chapter 3.indd   24 7/9/2025   7:30:10 PM
?.  ?
????????
? ????? ????
? ???
? ?
? ?? 25
??????? ????? ??? ?? ??? ??? ? ?????? ?? ?? ? ??? ?? ?
?????? ? ?
 ???? ?????? ????? ??? ???
??? ? ?????? ?
??? ?
??????? ?
???????? ? ? ? ? 
?
???? ?
???
? ????? ? ????? ?? ?
?????? ??? ??
? ????? ? ????? ?? ? ???? ? 
??? ? ?? ??? ?? ?
???
? ? ????? ? ?? ? ??
???? ??
? ? ?
?? ? ? ? ? ?
???? ??? – ??? ???  ?????  ?? ?  ????? ??  ? ????  ?
?  ? ?  ?????
??? ???? 
???? ???? ?? ???? ? -?? ??? ?
?? ?  ?? ???  ?
???  ?
??? ???  ?
????? ? ? ?
????? – ?????
??? ???? (? ?) ?? ??? ? ? ? ???? ??? ????? ????? ?? ??? ??? ?? ? ? 
???? ???? ?? ???? ? -?? ??? ?
?? ? (?????
??? ????) ?
? (?????) ?
????? ? ? ?
??? ?
??? ??? (?? ??? ) ?
????? ??? – ?? ?????? ?? ??
? ?????
??? ? ?? ?? ???
?? ??? ? ? ? ???? ??? ?????
?? ?? 
?
?????
? ????? ?
? ???? ?? ? ??? ??
? ? ? ?? ???????? ??? ?? ??? ?? ??? ? ? ? ??-?? ??-
???-???? ????? ????? ? ?? ??? ?
?? ? ???? ?? ?
???? ? ????? ? ?? ???? ?
? ?? ??? ??
???????? 
? ?? ??????? ??? ? ??? ? ???? ?
???? ??? – ?
???  ?
??? ?  ?? ???  ?  ?? ???  ???
?????  ???  
??? ?  ?? ???  ?  ?? ???  ???????  ?? ??  ?? ?? ??  ?
??? ? 
?  ?????  ???  ?  ??
????  ??? ?  ?  ?
???? ?
????? – ?
??? ?
??
? ?? ??? ? ???
????? (?
??
?) ? ?? ??? ? ??? 
??
? ?? ???, ??????? (??
?) ? ?? ??? ? ?? ?? ?? ?? ?? ?
??
? 
(?? ???) ????? (?? ?? ?? ?
??
?) ? (?? ??? ) ? ??? ? 
??
???? ??
? (?? ???) ? ?
???? ( ??
???? ??
?) ? ?? ??? ?
????? ??? – ?
????? ? ??? ? ?????
? ???
? ??? ? ?? ??
?? 
? ????? ? ?? ??
? ?
?????? ??? ???? ??
? ?
??
???? ? 
??? ??
?? ??? ??? ? ?? ?? ? ????? ? ??? ? ? ? ??????
? 
Chapter 3.indd   25 7/9/2025   7:30:11 PM
??????    ??? ?
26
?????? ??? ???? ??? ?????? ??? ?????
?????
? ?????? ???? ? ????? 
??
????? ?? ?? ?? ?
??????? ? ???????? ? ????? ?? ?? ???? ? ????? ?? ? ? ?
???? ??? – ?? ???  ?? ??  ????  ??? ?? ? ??  ???? ?
??? ?  ?
? ??? ? ?????  ????  
??
???????  ?? ?
??? ???  ?? ??????? ?  ?? ???  ??  ? ??  ??????? ???? ? ?
????? – ???? ??? ?? ? ?? ?? ?? ?? ??? ? ???? ???? ?
??? ? ?
? ??? ? ????? (?? ??? ) ? 
?? ?
??? ??? ?? ??????? ? ??
??????? (?? ??? ) ? ??????? ???? ? ?? ?? ? ? ????(?? ?? ) ?
????? ??? – ?????
????
? ? ??? ??
? ??? ?? ??? ?? ? ? ??????? ? ? ? ????? ?? ?? ?? ??? ? ? ? ?? 
?????? ?? ??
?????? ? ???? ?????? ?? ??? , ?
???
? ???? ?????? ? ????? ? ? ?
? ???? ?? ? ???? ?? 
??
? ?? ??
?? ? ????? ? ? ? ??? ???? ??? ? ?????
? ??
? ?? ??
?? ? ? ????? ? ?? ?? ??? ? 
???? ?? ?? ?? ?? ?? ?
????
????
? ?
? ??????
? ??? ?? ? ?? ??
? ???? ??
??
? ???
?? ? ? ????? ? 
??? ? ?
???? ??
???? ??
? ???? ?? ????
? ?
???? ?? ? ??
? ?? ??
?? ? ???? ?? ? ??? ??? ?? 
?? ???? ?
? ?? ??
?? ?? ? ?? ?? ?? , ? ?????? ?
Chapter 3.indd   26 7/9/2025   7:30:12 PM
?.  ?
????????
? ????? ????
? ???
? ?
? ?? 27
?? ? ? ?? ??????? ???
? ????? ??? ? ???? ????? ????? ???? ?????? 
??? ? ? ?? ???? ??? ?
?????? ????? ??? ? ?
?? ?? ? ??? ?? ?
???? ? ?? ???? ? ? ?
???? ??? – ?? ?  ??
??????  ???? ?  ????? ?? ?  ???????-? ?? ???-???-?? ? ???  ? ? ?  
??
??????  ?
??? ??  ????? ?? ?   ?
? ???  ? ??? ?  ?
????  ? ? ???? ?
????? – ?? ? ???????- ?? ???-???-?? ? ??? ??
?????? (???? ??) ???
? ????? ?? ? ? ? ? ? 
?
? ? ?? ? ??? ? ?
???? ? ? ???? (?) ??
?????? ?
??? ?? ????? ?? ? ?
????? ??? – ??? ?????? ?
?? ? ???? ?
??????? ? ??? ???
?? ? ??? ??? ??? ?? ?? ???????
? 
??? ?? , ??? ?? ?
? ?? ? ?
?? ? ???? ? ? ???
? ??? ?? , ??? ? ????? ?????? , ??? ? ?
?? ? ????? ? 
?? ???
? ??? ?? ? ??? ? ??
?????? ?? ??? ?? ????? ? ?
?? ? ???? ?
?????
??????
? ?? ??
?? ? ????? ? ? ? ?? 
?
??? ?? ??? ??
?????? ???? ?? ??? ?? ???? ? ?? ? – ? ??? ?? ?? ???? ? ??
? ??? ? ?? 
???? ? ?? ? ?? ???? ???? ? ? ???? ? ?? ???? ? ?? ?
???? ?
??? ? ???? ? ?
??? ?? 
? ? ? ? ? ???? ? ????? ??????? ?? ?? ? ??? ? ??
? ??? ???
? ????? ? ?? ?? ? ????? ??
? 
?? ??
?? ? ??? ? ?
?
????? ???? ??????? ??? ???? ? ??? ? ?? ?? ? ???? ??? ? ?? ????? ?
? ? ?? ??? ??? ? ?? 
??????? ?? ?? ?? ? ? ??? ?? ?? ????????? ?? ?? ???? ?? ??? ? ?? ???????
? ????????? 
???? ??? ? ???
? ? ? ????? ?????? – ???????? ?
????? ????? ???? ? ?? ? ?
Chapter 3.indd   27 7/9/2025   7:30:13 PM
??????    ??? ?
28
????? ?
????? ?
?????
? ???????? ????? ? ? ??? ??
? ? ? ?? ??
???? ? ? ? 
?????? ??? ???
??? ???? ? ? ?? ?
? ?? ????? ?? ?????? ? ? ? ? ? 
? ?? ??? ???? ? ????? ? ?????? ?????? ? ?? ? ?? ? ?????? ? ????? ?
? ???? ? ?? ???? ? ?? ?????? ?? ?
? ? ?? ???? ? ? ???
??????? ? ??
???? ??? – ?????  ?
????  ?
??? ?? ?  ???? ???  ?? ?? ?  ?  ??? ?? ?  ?  ???  ??
??? ?  ? ? 
????????  ?  ??? ????????  ?  ???? ?  ?? ?????  ?? ? ?? ??  ? ?
????? – ?? ?? ? ??? ?
? ??? ??
??
? ???????? ??? ???????? ? ? ? ????? ???
? ?? ? ?? ?? ? 
(??????) ? ???? ?
???? ?
??? ?
? ???? ??? ?
????? ??? – ???? ?? ? ?
?? ?? ?
??? ? ????? ? ??? ?? ????? ?? ?? ?
? ?? ?????? ? ??? ???? ??
?, 
?
? ?????, ?
????, ????????
? ? ???? ???
? ?? ??
?, ????????, ?? ? ??????, ???? ?????
????
? 
???? ????, ? ? ? ?? ?? ? ? ?? ??? ????? ?
???? ? ??? ? ????? ? ?? ??
???? ? ???? ?? 
?? ???? ?? ?? ?? ? ??? ? ?? ? ? – ?
????? ?? ?
????? ? ??? ?
???? ??? – ?  ??  ???  ? ??  ?  ? ???  ? ??????  ? ?????? ?  ??  
??  ?  ?? ???  ? ? ??? ?  ? ? ???  ??  ??  ? ??  ?  ?? ?? ?  ????  
?? ?? ?  ?  ??
?
  ??
?
  ?? ?? ?  ???
??? ?? ?
????? –  ?? ??? ? (? ??? ), ??? ? ?????? ? ? ??? ? ?? 
? ?????? ? (? ??? ), ?? ? ? ?? ? ?? ??? ? ?? ? ? ??? ? ? (???? ), 
??? ?? ?
? ? ???? ? ?? ? ?? ?
? ? (???? ), ?? ? ?? ?? ? ???
??? ?? ?
????? ??? – ???? ?? ?
???? ? ???? ??? ???? ?? ??? ? 
????
? ???????? ?? ?? ? ?????? ??
? ?? ?? ?? ? ??? 
???? ?
? ? ?? ?? ? ?? ?
??? ?? ?? ??? ???? ?? ?? 
??? ???? ?????? ?? ??? ?????? ? ???? ????
?? ? ?
????? ? ? 
?? ??? ?????? ? ? ????? ?? ????
?? ? ? ? ???? ????? ??
? ? ?? ????
? 
?? ?? ? ?? ? ?? ??
? ?? ? ?? ?
? ? ?? ?
??? ? ???? ? ? ?
? 
?? ????
??? ? ? ??? ?
Chapter 3.indd   28 7/9/2025   7:30:14 PM
Read More
46 docs

FAQs on NCERT Textbook: सुभाषितरसं पीत्वा जीवनं सफलं कुरु - Sanskrit (Deepakam) Class 8 - New NCERT - Class 8

1. "सुभाषितरसं" का अर्थ क्या है और यह क्यों महत्वपूर्ण है ?
Ans."सुभाषितरसं" का अर्थ है "सुभाषितों का सार"। यह एक ऐसा ग्रंथ है जिसमें जीवन की विभिन्न पहलुओं पर विचार किए गए हैं। यह शिक्षा, नैतिकता और जीवन के अनुभवों को समाहित करता है। यह महत्वपूर्ण है क्योंकि यह पाठकों को जीवन में सही मार्गदर्शन और प्रेरणा प्रदान करता है।
2. "जीवनं सफलं कुरु" का क्या अर्थ है और यह किस प्रकार का संदेश देता है ?
Ans."जीवनं सफलं कुरु" का अर्थ है "जीवन को सफल बनाओ"। यह संदेश हमें प्रेरित करता है कि हमें अपने जीवन में सफलता के लिए प्रयासरत रहना चाहिए। यह हमें बताता है कि हमारे लक्ष्य की प्राप्ति के लिए मेहनत और समर्पण आवश्यक हैं।
3. "सुभाषित" क्या हैं और उनका उपयोग कैसे किया जाता है ?
Ans."सुभाषित" संस्कृत शब्द है जिसका अर्थ है "अच्छे वाक्य" या "सुभाषित"। ये ज्ञान, नैतिकता और जीवन की सच्चाइयों को व्यक्त करते हैं। इनका उपयोग शिक्षाप्रद वार्ताओं, लेखों और साहित्य में किया जाता है, ताकि पाठकों को प्रेरणा और मार्गदर्शन मिल सके।
4. "सुभाषितरसं" में कौन-कौन से प्रमुख विषय शामिल हैं ?
Ans."सुभाषितरसं" में प्रमुख विषयों में शिक्षा, नैतिकता, जीवन के उद्देश्य, प्रेम, मित्रता और संघर्ष शामिल हैं। यह विषय पाठकों को उनके जीवन में विभिन्न दृष्टिकोण प्रदान करते हैं, जिससे वे अपने निर्णय और कार्यों में सुधार कर सकें।
5. "सुभाषित" का जीवन पर क्या प्रभाव पड़ता है ?
Ans."सुभाषित" का जीवन पर गहरा प्रभाव पड़ता है। ये हमें सही मार्ग पर चलने, कठिनाइयों का सामना करने, और सकारात्मक सोच रखने के लिए प्रेरित करते हैं। ये मानसिक और नैतिक विकास में सहायक होते हैं, जिससे हम अपने जीवन को बेहतर बना सकते हैं।
Related Searches

NCERT Textbook: सुभाषितरसं पीत्वा जीवनं सफलं कुरु | Sanskrit (Deepakam) Class 8 - New NCERT - Class 8

,

Viva Questions

,

pdf

,

mock tests for examination

,

Free

,

Semester Notes

,

NCERT Textbook: सुभाषितरसं पीत्वा जीवनं सफलं कुरु | Sanskrit (Deepakam) Class 8 - New NCERT - Class 8

,

video lectures

,

Previous Year Questions with Solutions

,

shortcuts and tricks

,

Extra Questions

,

Objective type Questions

,

NCERT Textbook: सुभाषितरसं पीत्वा जीवनं सफलं कुरु | Sanskrit (Deepakam) Class 8 - New NCERT - Class 8

,

Summary

,

Important questions

,

MCQs

,

Exam

,

practice quizzes

,

Sample Paper

,

past year papers

,

ppt

,

study material

;