Open App

Class 6 Exam > Class 6 Notes > NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः

कृषिकाः कर्मवीराः NCERT Solutions - Class 6 PDF Download

Q: 1. कृषिकाः कर्मवीराः का मतलब क्या है?

Ans. 'कृषिकाः कर्मवीराः' का मतलब होता है 'किसान महानतम हैं'। यह उक्त श्लोक कृषि कार्य में लगे किसानों की महत्वपूर्ण भूमिका को दर्शाता है।

Q: 2. कृषिकाः कर्मवीराः कौन-कौन से विभागों के लिए एक महत्वपूर्ण विषय हैं?

Ans. 'कृषिकाः कर्मवीराः' किसानों के महत्वपूर्ण विषय को भौगोलिक विज्ञान, अर्थशास्त्र, इतिहास और सामाजिक विज्ञान के विभागों के अंतर्गत शामिल करता है।

Q: 4. कृषिकाः कर्मवीराः श्लोक का मुख्य विषय क्या है?

Ans. 'कृषिकाः कर्मवीराः' श्लोक का मुख्य विषय है किसानों की महत्वपूर्णता और उनका समर्पण कृषि क्षेत्र में। इसका मतलब है कि किसानों के बिना खाद्य, वस्त्र और अन्य आवश्यक वस्तुओं की आपूर्ति संभव नहीं होगी।

Q: 5. कृषिकाः कर्मवीराः के श्लोक को किसने लिखा है?

Ans. 'कृषिकाः कर्मवीराः' श्लोक महात्मा गांधी द्वारा लिखा गया है। यह श्लोक उनकी प्रशंसा में और उनके द्वारा खेती के महत्व के प्रतीक के रूप में गाया जाता है।

Page No - 59

Q.1. उच्चारणं कुरुत-

सूर्यस्तपतु	जीर्णम्	शीतकालेऽपि
वारयितुम्	ग्रीष्मे	सस्यपूर्णानि
पदत्राणे	कण्टकावृता	क्षुधा-तृषाकुलौ

Ans. विद्यार्थी इसे स्वयं पढ़ें।

Page No - 60

Q.2. श्लोकांशान् योजयत-

(क)	(ख)
गृहं जीर्णं न वर्षासु हलेन च कुदालेन पादयोर्न पदत्राणे तयोः श्रमेण क्षेत्राणि धरित्री सरसा जाता	तौ तु क्षेत्राणि कर्षतः। या शुष्का कण्टकावृता। सस्यपूर्णानि सर्वदा। शरीरे वसनानि नो। वृष्टिं वारयितुं क्षमम्

Ans.

(क)	(ख)
गृहं जीर्णं न वर्षासु हलेन च कुदालेन पादयोर्न पदत्राणे तयोः श्रमेण क्षेत्राणि धरित्री सरसा जाता	वृष्टिं वारयितुं क्षमम्। तौ तु क्षेत्राणि कर्षतः। शरीरे वसनानि नो सस्यपूर्णानि सर्वदा। या शुष्का कण्टकावृता।

Q.3. उपयुक्तकथनानां समक्षम् 'आम्' अनुपयुक्तकथनानां समक्षं 'न' इति लिखत-
यथा- कृषकाः शीतकालेऽपि कर्मठाः भवन्ति।

कृषकाः हलेन क्षेत्राणि न कर्षन्ति।
(क) कृषकाः सर्वेभ्यः अन्नं यच्छन्ति।
(ख) कृषकाणां जीवनं कष्टप्रदं न भवति।
(ग) कृषकः क्षेत्राणि सस्यपूर्णानि करोति।
(घ) शीते शरीरे कम्पनं न भवति।
(ङ) श्रमेण धरित्री सरसा भवति।
Ans. यथा- कृषकाः शीतकालेऽपि कर्मठाः भवन्ति। कृषिकाः कर्मवीराः NCERT Solutions - Class 6
कृषकाः हलेन क्षेत्राणि न कर्षन्ति।
(क) कृषकाः सर्वेभ्यः अन्नं यच्छन्ति।
(ख) कृषकाणां जीवनं कष्टप्रदं न भवति। कृषिकाः कर्मवीराः NCERT Solutions - Class 6
(ग) कृषकः क्षेत्राणि सस्यपूर्णानि करोति।
(घ) शीते शरीरे कम्पनं न भवति।
(ङ) श्रमेण धरित्री सरसा भवति। कृषिकाः कर्मवीराः NCERT Solutions - Class 6

Page No - 61

Q.4. मञ्जूषातः पर्यायवाचिपदानि चित्वा लिखत-

रविः वस्त्राणि जर्जरम् अधिकम् पृथ्वी पिपासा

(क) वसनानि _________
Ans. वसनानि वस्त्राणि

(ख) सूर्य _________
Ans. सूर्य रविः

(ग) तृषा _________
Ans. तृषा पिपासा

(घ) विपुलम् _________
Ans. विपुलम् अधिकम्

(ङ) जीर्णम् _________
Ans. जीर्णम् जर्जरम्

(च) धरित्री _________
Ans. धरित्री पृथ्वी

Q.5. मञ्जूषातः विलोमपदानि चित्वा लिखत-

धनिकम् नीरसा अक्षमम् दुःखम् शीते पार्श्वे

(क) सुखम् _________
Ans. सुखम् दुःखम्

(ख) दूरे _________
Ans. दूरे पार्श्वे

(ग) निर्धनम् _________
Ans. निर्धनम् धनिकम्

(घ) क्षमम् _________
Ans. क्षमम् अक्षमम्

(ङ) ग्रीष्मे _________
Ans. ग्रीष्मे शीते

(च) सरसा _________
Ans. सरसा नीरसा

Page No - 62

Q.6. प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखत-
(क) कृषकाः केन क्षेत्राणि कर्षन्ति?
Ans. कृषकाः हलेन कुदालेन च क्षेत्राणि कर्षन्ति।

(ख) केषां कर्मवीरत्वं न नश्यति?
Ans. कृषिकाणां कर्मवीरत्वं न नश्यति।

(ग) श्रमेण का सरसा भवति?
Ans. श्रमेण धारित्री सरसा भवति।

(घ) कृषकाः सर्वेभ्यः किं किं यच्छन्ति?
Ans. कृषकाः सर्वेभ्यः शाकम्, अन्नम्, दुग्धम् च यच्छन्ति।

(ङ) कृषकात् दूरे किं तिष्ठति?
Ans. कृषकात् दूरे सुखम् तिष्ठति।

The document कृषिकाः कर्मवीराः NCERT Solutions - Class 6 is a part of Class 6 category.

All you need of Class 6 at this link: Class 6

FAQs on कृषिकाः कर्मवीराः NCERT Solutions - Class 6

1. कृषिकाः कर्मवीराः का मतलब क्या है?

Ans. "कृषिकाः कर्मवीराः" का मतलब होता है "किसान महानतम हैं"। यह उक्त श्लोक कृषि कार्य में लगे किसानों की महत्वपूर्ण भूमिका को दर्शाता है।

2. कृषिकाः कर्मवीराः कौन-कौन से विभागों के लिए एक महत्वपूर्ण विषय हैं?

Ans. "कृषिकाः कर्मवीराः" किसानों के महत्वपूर्ण विषय को भौगोलिक विज्ञान, अर्थशास्त्र, इतिहास और सामाजिक विज्ञान के विभागों के अंतर्गत शामिल करता है।

3. किसान क्यों कर्मवीर होते हैं?

Ans. किसान कर्मवीर होते हैं क्योंकि उन्होंने अपने कठिनाईयों के बावजूद कृषि कार्य में निरंतर प्रयास किए हैं। वे मुख्य खेती और पशुपालन गतिविधियों को संचालित करते हैं और खेती क्षेत्र में अपने परिवार का पालन-पोषण करने में लगे रहते हैं।

4. कृषिकाः कर्मवीराः श्लोक का मुख्य विषय क्या है?

Ans. "कृषिकाः कर्मवीराः" श्लोक का मुख्य विषय है किसानों की महत्वपूर्णता और उनका समर्पण कृषि क्षेत्र में। इसका मतलब है कि किसानों के बिना खाद्य, वस्त्र और अन्य आवश्यक वस्तुओं की आपूर्ति संभव नहीं होगी।

5. कृषिकाः कर्मवीराः के श्लोक को किसने लिखा है?

Ans. "कृषिकाः कर्मवीराः" श्लोक महात्मा गांधी द्वारा लिखा गया है। यह श्लोक उनकी प्रशंसा में और उनके द्वारा खेती के महत्व के प्रतीक के रूप में गाया जाता है।

About this Document

2.9K Views

4.84/5 Rating

Oct 02, 2025 Last updated

Related Exams

Class 6

Document Description: NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः for Class 6 2025 is part of Class 6 preparation. The notes and questions for NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः have been prepared according to the Class 6 exam syllabus. Information about NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः covers topics like and NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः Example, for Class 6 2025 Exam. Find important definitions, questions, notes, meanings, examples, exercises and tests below for NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः.

Introduction of NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः in English is available as part of our Class 6 preparation & NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः in Hindi for Class 6 courses. Download more important topics, notes, lectures and mock test series for Class 6 Exam by signing up for free. Class 6: कृषिकाः कर्मवीराः NCERT Solutions - Class 6

Description

Full syllabus notes, lecture & questions for कृषिकाः कर्मवीराः NCERT Solutions - Class 6 - Class 6 | Plus excerises question with solution to help you revise complete syllabus | Best notes, free PDF download

Information about NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः

In this doc you can find the meaning of NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः defined & explained in the simplest way possible. Besides explaining types of NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः theory, EduRev gives you an ample number of questions to practice NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः tests, examples and also practice Class 6 tests.

Download as PDF

Top Courses for Class 6

View all courses for Class 6

Important questions

video lectures

pdf

MCQs

Semester Notes

Extra Questions

Previous Year Questions with Solutions

practice quizzes

कृषिकाः कर्मवीराः NCERT Solutions - Class 6

Free

shortcuts and tricks

Exam

Summary

mock tests for examination

past year papers

Viva Questions

Objective type Questions

Sample Paper

ppt

study material

कृषिकाः कर्मवीराः NCERT Solutions - Class 6

;

Additional Information about NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः for Class 6 Preparation

NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः Free PDF Download

The NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः is an invaluable resource that delves deep into the core of the Class 6 exam. These study notes are curated by experts and cover all the essential topics and concepts, making your preparation more efficient and effective. With the help of these notes, you can grasp complex subjects quickly, revise important points easily, and reinforce your understanding of key concepts. The study notes are presented in a concise and easy-to-understand manner, allowing you to optimize your learning process. Whether you're looking for best-recommended books, sample papers, study material, or toppers' notes, this PDF has got you covered. Download the NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः now and kickstart your journey towards success in the Class 6 exam.

Importance of NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः

The importance of NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः cannot be overstated, especially for Class 6 aspirants. This document holds the key to success in the Class 6 exam. It offers a detailed understanding of the concept, providing invaluable insights into the topic. By knowing the concepts well in advance, students can plan their preparation effectively. Utilize this indispensable guide for a well-rounded preparation and achieve your desired results.

NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः Notes

NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः Notes offer in-depth insights into the specific topic to help you master it with ease. This comprehensive document covers all aspects related to NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः. It includes detailed information about the exam syllabus, recommended books, and study materials for a well-rounded preparation. Practice papers and question papers enable you to assess your progress effectively. Additionally, the paper analysis provides valuable tips for tackling the exam strategically. Access to Toppers' notes gives you an edge in understanding complex concepts. Whether you're a beginner or aiming for advanced proficiency, NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः Notes on EduRev are your ultimate resource for success.

NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः Class 6 Questions

The "NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः Class 6 Questions" guide is a valuable resource for all aspiring students preparing for the Class 6 exam. It focuses on providing a wide range of practice questions to help students gauge their understanding of the exam topics. These questions cover the entire syllabus, ensuring comprehensive preparation. The guide includes previous years' question papers for students to familiarize themselves with the exam's format and difficulty level. Additionally, it offers subject-specific question banks, allowing students to focus on weak areas and improve their performance.

Study NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः on the App

Students of Class 6 can study NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः alongwith tests & analysis from the EduRev app, which will help them while preparing for their exam. Apart from the NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः, students can also utilize the EduRev App for other study materials such as previous year question papers, syllabus, important questions, etc. The EduRev App will make your learning easier as you can access it from anywhere you want. The content of NCERT Solutions - कृषिकाः कर्मवीराः is prepared as per the latest Class 6 syllabus.

Education Revolution