Worksheet: शब्‍दरूपािण | संस्कृत कक्षा 9 (Sanskrit Class 9) PDF Download

अधोलिखितेषु प्रश्नेषु उचित विकल्पस्य चयनं कुरुत। 

1. ‘बालक’ शब्दः कस्य लिङ्गस्य उदाहरणम् अस्ति ?
(i) पुल्लिंगस्य
(ii) स्त्रीलिंगस्य
(iii) नपुंसकलिंगस्य
(iv) द्विलिंगस्य

2. ‘फलानि’ इत्यस्य रूपं किम् ?
(i) एकवचनम्
(ii) द्विवचनम्
(iii) बहुवचनम्
(iv) न ज्ञायते

3. ‘राजा’ इत्यस्य चतुर्थी एकवचनं किम् ?
(i) राज्ञा
(ii) राजे
(iii) राज्ञः
(iv) राजानम्

4. ‘एषः’ इत्यस्य द्विवचनरूपं किम् ?
(i) एतौ
(ii) एते
(iii) एतस्य
(iv) एतेन

5. ‘भवत्’ शब्दस्य सप्तमी एकवचनं किम् ?
(i) भवस्य
(ii) भवे
(iii) भवेन
(iv) भवाय

कोष्ठकात् उचितं पदं चित्वा रिक्तस्थाने लिखत।

1.  ___________ विद्यालयं गच्छति। (बालकः / फलम्)
2. अहं ___________ खादामि। (फलम् / बालकः)
3. ___________ राजानम् अभिवादयति। (भवः / सर्वः)
4. ___________ राज्ञः समीपे अस्ति। (भवः / बालकः)
5. ___________ शब्दः सर्वनामशब्दः अस्ति। (एषः / बालकः)

अधोलिखितानि प्रश्नानि उत्तराणि एकपदेन लिखत। 

1. ‘फल’ शब्दः कस्य लिङ्गस्य अस्ति ?

2. ‘राजानः’ इत्यस्य एकवचनरूपं किम् ?

3. ‘भवत्’ शब्दस्य तृतीया एकवचनं किम् ?

4. ‘एषः’ इत्यस्य सप्तमी एकवचनं किम् ?

5. ‘सर्व’ शब्दस्य बहुवचनरूपं किम् ?

अधोलिखितानि प्रश्नानि उत्तराणि ३–४ पङ्क्तिषु पूर्णवाक्यरूपेण लिखत।

1. अकारान्तपुल्लिंगशब्दानां रूपाणि कथं भवन्ति ? उदाहरणैः सह लिखत।

2. नपुंसकलिङ्गशब्दरूपाणि कथं भवन्ति ? ‘फल’ शब्देन सह लिखत।

3. व्यञ्जनान्तशब्दस्य ‘राजन्’ रूपाणि लिखत।

4. ‘भवत्’ शब्दस्य रूपाणि किं दर्शयन्ति ?

5. ‘एतत्’ सर्वनामशब्दस्य रूपाणि त्रिवचनरूपेण लिखत।