Class 4 Exam  >  Class 4 Notes  >  Hindi for Class 4 (वीणा: New NCERT)  >  NCERT Textbook: मिठाइयों का सम्मेलन

Class 4 Hindi NCERT Book Chapter 9 मिठाइयों का सम्मेलन

Download, print and study this document offline
Please wait while the PDF view is loading
 Page 1


??????? ? ?? ?? ?????
9
? ?????? ????? ?
? ??? ?
?? ??? ? 
???? ?? ??? ??? ???? ????? ??  
?
?? ?
? ??? ? ? ???? ???????? ?? ?? ?? ???? 
 
?? ????? ????? ??
??
? ???? ?? ?? ??? 
 
?? ??? ???? ?? ????
? ??? ????? ??, 
 
????, ????? ???, ???
???? , ????? ???, 
 
???? ??, ?
?????? ?
??, ???
?????, ?? ????, 
 
??????? ?, ???
?????, ????
? ? ???, ?
?????, 
 
???
????? ?? ?? ? ????? ? ?? ?????
?????? ??? –   ???? ???????? ?? ??? ?
? ?
 
????? ?? ? ???? ???? ???? ??  
???? ?? ??? ???
????????? –   ??? ?? ????? ??? ?? ?????? ??? ??? ? ??? ?? ??? ????
?????? ??? –  ????? ??? ?
?? ?? ??? ?? ?!
????? ??? –  ?? ?? ??? ???? ???? ?? ?????? 
???????? –  ????? ??? ?? ????? ???, ?? ????? ?? ? ?
???? —
   ???? ???? ?? ?? ??, ????-???? ????
   ?? ? ? ??? ? ? ????, ?? ?? ???? ?????
Chapter 9.indd   105 10-03-2025   14:47:15
Page 2


??????? ? ?? ?? ?????
9
? ?????? ????? ?
? ??? ?
?? ??? ? 
???? ?? ??? ??? ???? ????? ??  
?
?? ?
? ??? ? ? ???? ???????? ?? ?? ?? ???? 
 
?? ????? ????? ??
??
? ???? ?? ?? ??? 
 
?? ??? ???? ?? ????
? ??? ????? ??, 
 
????, ????? ???, ???
???? , ????? ???, 
 
???? ??, ?
?????? ?
??, ???
?????, ?? ????, 
 
??????? ?, ???
?????, ????
? ? ???, ?
?????, 
 
???
????? ?? ?? ? ????? ? ?? ?????
?????? ??? –   ???? ???????? ?? ??? ?
? ?
 
????? ?? ? ???? ???? ???? ??  
???? ?? ??? ???
????????? –   ??? ?? ????? ??? ?? ?????? ??? ??? ? ??? ?? ??? ????
?????? ??? –  ????? ??? ?
?? ?? ??? ?? ?!
????? ??? –  ?? ?? ??? ???? ???? ?? ?????? 
???????? –  ????? ??? ?? ????? ???, ?? ????? ?? ? ?
???? —
   ???? ???? ?? ?? ??, ????-???? ????
   ?? ? ? ??? ? ? ????, ?? ?? ???? ?????
Chapter 9.indd   105 10-03-2025   14:47:15
????? ? ?? –   ?? ??? ?? ?
??? ???? ?? ???? ? ?? ???? ??, ???? ??? ?? ???? ??? 
????? ???? ???? ? ?? ??? ? ?? ?? ??? ? ??? ?? ??? ??? ?
????? ????
??? ?? ???? –  ??? ? ??? ???? ???? ??? ??? ? ? ?? ???? ? ? ? ???? ?? ????
?????????? –  ??? ? ??? ????? ??? ??????
??? ?? ???? –   ???? ???, ?? ? ? ? ? ???? ?? ?? ? ? ????? ? ? ?? ??? ????? ??? 
???? ???? 
???? –  ?
?? ?? ???? ??? ????? ??? ?? ?? ? ?? ????? ?? ??? ??? ?
?? ?? ???? ??? 
??? ?? ???? –    ????? ?? ?? ?? ??? ?? ?? ???? ??? ?? ???? ???
??? ? ????? ????? 
???? ???? ?? ? ?? ? ????? ????? ?? ??? ???? ???? ?? ? ??? ????? 
?? ?????? ? ? ??? ?? ? ?? ?? ???? ???? ??? ?????? ??
??
? ???? ? ? ?? ???? 
 
? ??? ?? ? ? ?? ????? ? ?? ?
– ???? ???????
(??.??.?
?.???.?., ??????????? ?? ?????)
?????? ? –   ?? ?? ???? ????? ?? ????? ??? ????? ?? 
????? ??????? ?? ???? ???
?????????? –  ???
???? ??? ????
? ? ??? ?? ??? ??? ?? — 
 ??? ????? ? ?
???, ????? ???? ????
 ????-???? ??? ? ? , ??? ? ?? ??? ?????
??????   –  ?
? ? ????? ? ? ???? ??? ??? ? ? ??  
???? ? ?? ??? ???
106
  ???? | ? ???? 4
Chapter 9.indd   106 10-03-2025   14:47:17
Page 3


??????? ? ?? ?? ?????
9
? ?????? ????? ?
? ??? ?
?? ??? ? 
???? ?? ??? ??? ???? ????? ??  
?
?? ?
? ??? ? ? ???? ???????? ?? ?? ?? ???? 
 
?? ????? ????? ??
??
? ???? ?? ?? ??? 
 
?? ??? ???? ?? ????
? ??? ????? ??, 
 
????, ????? ???, ???
???? , ????? ???, 
 
???? ??, ?
?????? ?
??, ???
?????, ?? ????, 
 
??????? ?, ???
?????, ????
? ? ???, ?
?????, 
 
???
????? ?? ?? ? ????? ? ?? ?????
?????? ??? –   ???? ???????? ?? ??? ?
? ?
 
????? ?? ? ???? ???? ???? ??  
???? ?? ??? ???
????????? –   ??? ?? ????? ??? ?? ?????? ??? ??? ? ??? ?? ??? ????
?????? ??? –  ????? ??? ?
?? ?? ??? ?? ?!
????? ??? –  ?? ?? ??? ???? ???? ?? ?????? 
???????? –  ????? ??? ?? ????? ???, ?? ????? ?? ? ?
???? —
   ???? ???? ?? ?? ??, ????-???? ????
   ?? ? ? ??? ? ? ????, ?? ?? ???? ?????
Chapter 9.indd   105 10-03-2025   14:47:15
????? ? ?? –   ?? ??? ?? ?
??? ???? ?? ???? ? ?? ???? ??, ???? ??? ?? ???? ??? 
????? ???? ???? ? ?? ??? ? ?? ?? ??? ? ??? ?? ??? ??? ?
????? ????
??? ?? ???? –  ??? ? ??? ???? ???? ??? ??? ? ? ?? ???? ? ? ? ???? ?? ????
?????????? –  ??? ? ??? ????? ??? ??????
??? ?? ???? –   ???? ???, ?? ? ? ? ? ???? ?? ?? ? ? ????? ? ? ?? ??? ????? ??? 
???? ???? 
???? –  ?
?? ?? ???? ??? ????? ??? ?? ?? ? ?? ????? ?? ??? ??? ?
?? ?? ???? ??? 
??? ?? ???? –    ????? ?? ?? ?? ??? ?? ?? ???? ??? ?? ???? ???
??? ? ????? ????? 
???? ???? ?? ? ?? ? ????? ????? ?? ??? ???? ???? ?? ? ??? ????? 
?? ?????? ? ? ??? ?? ? ?? ?? ???? ???? ??? ?????? ??
??
? ???? ? ? ?? ???? 
 
? ??? ?? ? ? ?? ????? ? ?? ?
– ???? ???????
(??.??.?
?.???.?., ??????????? ?? ?????)
?????? ? –   ?? ?? ???? ????? ?? ????? ??? ????? ?? 
????? ??????? ?? ???? ???
?????????? –  ???
???? ??? ????
? ? ??? ?? ??? ??? ?? — 
 ??? ????? ? ?
???, ????? ???? ????
 ????-???? ??? ? ? , ??? ? ?? ??? ?????
??????   –  ?
? ? ????? ? ? ???? ??? ??? ? ? ??  
???? ? ?? ??? ???
106
  ???? | ? ???? 4
Chapter 9.indd   106 10-03-2025   14:47:17
1. ???? ???-?? ????? ???? ? ??? ??
?? ?? ?? ?????
2. ??? ? ?? ??? ????? ??-?? ???? ?? ??? ?? ? ???? ???
3. ?? ?? ???? ??? ?? ???? ? ?? ???? ???- ??? ?? ?
??
? ? ?? ?
? ????? ????? ??? ?
4. ??? ?? ???? ? ???? ??? ?????? ?? ????? ???? ?? ???- ??? ????? ?? ? ???? ?????
?????? ? ? ??? 
??? ? ? ????
1. ???
???? ??? ? ? ??
???? ???????? ? ?? ??????? ?? ? ?? ???? ???
2. ?? ??
? ???? ?? ? ??-??? ?
???? ????
3. “??? ? ??? ????? ??? ??????” ?
?????? ?
?? ?? ??? ? ??? ????
4. ?? ??? ??? ??? ?? ???
??? ? ???? ? ?? ??? ???? ??? ?? ???
???????? ?? ?? ????
107
Chapter 9.indd   107 10-03-2025   14:47:19
Page 4


??????? ? ?? ?? ?????
9
? ?????? ????? ?
? ??? ?
?? ??? ? 
???? ?? ??? ??? ???? ????? ??  
?
?? ?
? ??? ? ? ???? ???????? ?? ?? ?? ???? 
 
?? ????? ????? ??
??
? ???? ?? ?? ??? 
 
?? ??? ???? ?? ????
? ??? ????? ??, 
 
????, ????? ???, ???
???? , ????? ???, 
 
???? ??, ?
?????? ?
??, ???
?????, ?? ????, 
 
??????? ?, ???
?????, ????
? ? ???, ?
?????, 
 
???
????? ?? ?? ? ????? ? ?? ?????
?????? ??? –   ???? ???????? ?? ??? ?
? ?
 
????? ?? ? ???? ???? ???? ??  
???? ?? ??? ???
????????? –   ??? ?? ????? ??? ?? ?????? ??? ??? ? ??? ?? ??? ????
?????? ??? –  ????? ??? ?
?? ?? ??? ?? ?!
????? ??? –  ?? ?? ??? ???? ???? ?? ?????? 
???????? –  ????? ??? ?? ????? ???, ?? ????? ?? ? ?
???? —
   ???? ???? ?? ?? ??, ????-???? ????
   ?? ? ? ??? ? ? ????, ?? ?? ???? ?????
Chapter 9.indd   105 10-03-2025   14:47:15
????? ? ?? –   ?? ??? ?? ?
??? ???? ?? ???? ? ?? ???? ??, ???? ??? ?? ???? ??? 
????? ???? ???? ? ?? ??? ? ?? ?? ??? ? ??? ?? ??? ??? ?
????? ????
??? ?? ???? –  ??? ? ??? ???? ???? ??? ??? ? ? ?? ???? ? ? ? ???? ?? ????
?????????? –  ??? ? ??? ????? ??? ??????
??? ?? ???? –   ???? ???, ?? ? ? ? ? ???? ?? ?? ? ? ????? ? ? ?? ??? ????? ??? 
???? ???? 
???? –  ?
?? ?? ???? ??? ????? ??? ?? ?? ? ?? ????? ?? ??? ??? ?
?? ?? ???? ??? 
??? ?? ???? –    ????? ?? ?? ?? ??? ?? ?? ???? ??? ?? ???? ???
??? ? ????? ????? 
???? ???? ?? ? ?? ? ????? ????? ?? ??? ???? ???? ?? ? ??? ????? 
?? ?????? ? ? ??? ?? ? ?? ?? ???? ???? ??? ?????? ??
??
? ???? ? ? ?? ???? 
 
? ??? ?? ? ? ?? ????? ? ?? ?
– ???? ???????
(??.??.?
?.???.?., ??????????? ?? ?????)
?????? ? –   ?? ?? ???? ????? ?? ????? ??? ????? ?? 
????? ??????? ?? ???? ???
?????????? –  ???
???? ??? ????
? ? ??? ?? ??? ??? ?? — 
 ??? ????? ? ?
???, ????? ???? ????
 ????-???? ??? ? ? , ??? ? ?? ??? ?????
??????   –  ?
? ? ????? ? ? ???? ??? ??? ? ? ??  
???? ? ?? ??? ???
106
  ???? | ? ???? 4
Chapter 9.indd   106 10-03-2025   14:47:17
1. ???? ???-?? ????? ???? ? ??? ??
?? ?? ?? ?????
2. ??? ? ?? ??? ????? ??-?? ???? ?? ??? ?? ? ???? ???
3. ?? ?? ???? ??? ?? ???? ? ?? ???? ???- ??? ?? ?
??
? ? ?? ?
? ????? ????? ??? ?
4. ??? ?? ???? ? ???? ??? ?????? ?? ????? ???? ?? ???- ??? ????? ?? ? ???? ?????
?????? ? ? ??? 
??? ? ? ????
1. ???
???? ??? ? ? ??
???? ???????? ? ?? ??????? ?? ? ?? ???? ???
2. ?? ??
? ???? ?? ? ??-??? ?
???? ????
3. “??? ? ??? ????? ??? ??????” ?
?????? ?
?? ?? ??? ? ??? ????
4. ?? ??? ??? ??? ?? ???
??? ? ???? ? ?? ??? ???? ??? ?? ???
???????? ?? ?? ????
107
Chapter 9.indd   107 10-03-2025   14:47:19
108
  ???? | ??? ? 4
5. ?? ??? ??? ???????? ?? ?? ??
? ????, ????? ? ?? ? ?? ?? ??? ?? ?
????? ??? ??? ???? ??? 
?? ?????? ? ? ??
???? ???????? ?? ???? ??
?? ? ? ?? ? ???? ??? ??? ? ???? ?? ????? —
 • ?
?????? ?
?? – 
...............................
 • ???
????? – 
...............................
 • ?
????? – 
...............................
 
 • ???
????? – 
...............................
?
?????? ?
?? ????
Chapter 9.indd   108 10-03-2025   14:47:19
Page 5


??????? ? ?? ?? ?????
9
? ?????? ????? ?
? ??? ?
?? ??? ? 
???? ?? ??? ??? ???? ????? ??  
?
?? ?
? ??? ? ? ???? ???????? ?? ?? ?? ???? 
 
?? ????? ????? ??
??
? ???? ?? ?? ??? 
 
?? ??? ???? ?? ????
? ??? ????? ??, 
 
????, ????? ???, ???
???? , ????? ???, 
 
???? ??, ?
?????? ?
??, ???
?????, ?? ????, 
 
??????? ?, ???
?????, ????
? ? ???, ?
?????, 
 
???
????? ?? ?? ? ????? ? ?? ?????
?????? ??? –   ???? ???????? ?? ??? ?
? ?
 
????? ?? ? ???? ???? ???? ??  
???? ?? ??? ???
????????? –   ??? ?? ????? ??? ?? ?????? ??? ??? ? ??? ?? ??? ????
?????? ??? –  ????? ??? ?
?? ?? ??? ?? ?!
????? ??? –  ?? ?? ??? ???? ???? ?? ?????? 
???????? –  ????? ??? ?? ????? ???, ?? ????? ?? ? ?
???? —
   ???? ???? ?? ?? ??, ????-???? ????
   ?? ? ? ??? ? ? ????, ?? ?? ???? ?????
Chapter 9.indd   105 10-03-2025   14:47:15
????? ? ?? –   ?? ??? ?? ?
??? ???? ?? ???? ? ?? ???? ??, ???? ??? ?? ???? ??? 
????? ???? ???? ? ?? ??? ? ?? ?? ??? ? ??? ?? ??? ??? ?
????? ????
??? ?? ???? –  ??? ? ??? ???? ???? ??? ??? ? ? ?? ???? ? ? ? ???? ?? ????
?????????? –  ??? ? ??? ????? ??? ??????
??? ?? ???? –   ???? ???, ?? ? ? ? ? ???? ?? ?? ? ? ????? ? ? ?? ??? ????? ??? 
???? ???? 
???? –  ?
?? ?? ???? ??? ????? ??? ?? ?? ? ?? ????? ?? ??? ??? ?
?? ?? ???? ??? 
??? ?? ???? –    ????? ?? ?? ?? ??? ?? ?? ???? ??? ?? ???? ???
??? ? ????? ????? 
???? ???? ?? ? ?? ? ????? ????? ?? ??? ???? ???? ?? ? ??? ????? 
?? ?????? ? ? ??? ?? ? ?? ?? ???? ???? ??? ?????? ??
??
? ???? ? ? ?? ???? 
 
? ??? ?? ? ? ?? ????? ? ?? ?
– ???? ???????
(??.??.?
?.???.?., ??????????? ?? ?????)
?????? ? –   ?? ?? ???? ????? ?? ????? ??? ????? ?? 
????? ??????? ?? ???? ???
?????????? –  ???
???? ??? ????
? ? ??? ?? ??? ??? ?? — 
 ??? ????? ? ?
???, ????? ???? ????
 ????-???? ??? ? ? , ??? ? ?? ??? ?????
??????   –  ?
? ? ????? ? ? ???? ??? ??? ? ? ??  
???? ? ?? ??? ???
106
  ???? | ? ???? 4
Chapter 9.indd   106 10-03-2025   14:47:17
1. ???? ???-?? ????? ???? ? ??? ??
?? ?? ?? ?????
2. ??? ? ?? ??? ????? ??-?? ???? ?? ??? ?? ? ???? ???
3. ?? ?? ???? ??? ?? ???? ? ?? ???? ???- ??? ?? ?
??
? ? ?? ?
? ????? ????? ??? ?
4. ??? ?? ???? ? ???? ??? ?????? ?? ????? ???? ?? ???- ??? ????? ?? ? ???? ?????
?????? ? ? ??? 
??? ? ? ????
1. ???
???? ??? ? ? ??
???? ???????? ? ?? ??????? ?? ? ?? ???? ???
2. ?? ??
? ???? ?? ? ??-??? ?
???? ????
3. “??? ? ??? ????? ??? ??????” ?
?????? ?
?? ?? ??? ? ??? ????
4. ?? ??? ??? ??? ?? ???
??? ? ???? ? ?? ??? ???? ??? ?? ???
???????? ?? ?? ????
107
Chapter 9.indd   107 10-03-2025   14:47:19
108
  ???? | ??? ? 4
5. ?? ??? ??? ???????? ?? ?? ??
? ????, ????? ? ?? ? ?? ?? ??? ?? ?
????? ??? ??? ???? ??? 
?? ?????? ? ? ??
???? ???????? ?? ???? ??
?? ? ? ?? ? ???? ??? ??? ? ???? ?? ????? —
 • ?
?????? ?
?? – 
...............................
 • ???
????? – 
...............................
 • ?
????? – 
...............................
 
 • ???
????? – 
...............................
?
?????? ?
?? ????
Chapter 9.indd   108 10-03-2025   14:47:19
109
???????? ?? ?? ? ????
...................... ......................
......................
......................
1.	 ???? ? 	 ? ? ?	 ? ? 	 ?? ????? 	 ???? ? ??? 	 ? ?? 	 ? ?? ??	 ?? ?? ? 	 ? ??? 	 ?? ?????? 	 ? ? 	 ??? ? 	 ? ?? 	 ??? 	 ?????	
?? 	??? ? ? 	?? ?? 	? ? 	??? ?? 	 —
 
???? ? ?/? ?? ????? ? ?? 	???? ? ? ?? ???
.................................. ..................................
.................................. ..................................
.................................. ..................................
.................................. ..................................
.................................. ..................................
????? ?? ???
???? ????? ???
????
??? ???? ?
......................
......................
......................
......................
2.	 ? ???,	? ? ? ?? 	?? 	??? ?? 	 —	
?????? ???? ?? ??
......................
? ?? ?? ?
......................
? ???
......................
......................
???? ????
???
Chapter 9.indd   109 10-03-2025   14:47:19
Read More
47 videos|239 docs|32 tests

FAQs on Class 4 Hindi NCERT Book Chapter 9 मिठाइयों का सम्मेलन

1. मिठाइयों का सम्मेलन किस बारे में है?
Ans. मिठाइयों का सम्मेलन एक कहानी है जिसमें विभिन्न प्रकार की मिठाइयाँ एक जगह इकट्ठा होती हैं। हर मिठाई अपनी विशेषताओं और स्वाद के साथ आती है, और वे एक-दूसरे के साथ बातचीत करती हैं। यह कहानी मिठाइयों के महत्व और उनकी विविधता को दर्शाती है।
2. इस कहानी में मुख्य पात्र कौन-कौन हैं?
Ans. इस कहानी में मुख्य पात्र विभिन्न मिठाइयाँ हैं, जैसे कि लड्डू, बर्फी, और रसगुल्ला। हर मिठाई की अपनी विशेषताएँ और गुण हैं, जो कहानी में उनके चरित्र को दर्शाते हैं। ये मिठाइयाँ मिलकर सम्मेलन में भाग लेती हैं।
3. मिठाइयों का सम्मेलन हमें क्या सिखाता है?
Ans. मिठाइयों का सम्मेलन हमें एकजुटता, विविधता और सहयोग का महत्व सिखाता है। कहानी में विभिन्न मिठाइयाँ मिलकर एक खूबसूरत अनुभव बनाती हैं, जो यह दर्शाता है कि भिन्नता में भी एकता हो सकती है।
4. क्या मिठाइयों का सम्मेलन का कोई नैतिक संदेश है?
Ans. हाँ, मिठाइयों का सम्मेलन का नैतिक संदेश यह है कि हमें एक-दूसरे के साथ मिलकर काम करना चाहिए और अपनी विशेषताओं का सम्मान करना चाहिए। यह कहानी यह भी बताती है कि विभिन्नता में सुंदरता होती है।
5. इस कहानी का श्रवण करने से बच्चों को क्या लाभ होता है?
Ans. इस कहानी का श्रवण करने से बच्चों को न केवल मिठाइयों के बारे में जानकारी मिलती है, बल्कि उन्हें दोस्ती, सहयोग और सांस्कृतिक विविधता का महत्व भी समझ में आता है। यह बच्चों की कल्पना शक्ति को भी बढ़ाता है।
Related Searches

Class 4 Hindi NCERT Book Chapter 9 मिठाइयों का सम्मेलन

,

Previous Year Questions with Solutions

,

Objective type Questions

,

Semester Notes

,

study material

,

MCQs

,

Exam

,

Extra Questions

,

Summary

,

video lectures

,

practice quizzes

,

Sample Paper

,

Class 4 Hindi NCERT Book Chapter 9 मिठाइयों का सम्मेलन

,

Class 4 Hindi NCERT Book Chapter 9 मिठाइयों का सम्मेलन

,

shortcuts and tricks

,

ppt

,

pdf

,

Important questions

,

Viva Questions

,

past year papers

,

Free

,

mock tests for examination

;