Class 4 Exam  >  Class 4 Notes  >  Hindi for Class 4 (वीणा: New NCERT)  >  NCERT Textbook: ओणम के रंग

Class 4 Hindi NCERT Book Chapter 8 ओणम के रंग

Download, print and study this document offline
Please wait while the PDF view is loading
 Page 1


??? ? ? ???
8
?? ????? ??? ? ? ? ?????? ?? ?? ????? ????-??? ?? ??? ? ? ?? ??? ? 
?? ?? ?? ?? ?? ‘??? ?
????’? ??? ? ? ? ?????? ?? ???? ????-??? 
?????? ?? ?? ???? ??? ????? ?? ?? ??? ????????? ? ?? ????? ? ? ??? ?????? 
? ??? ?? ? ???? ? ?? ?? ??
?? ??? ? ???? ????-??? ? ? ?? ? -?? ? ??? ? ? 
?? ?? ???? ?? ?????? ???? ? ?? ???, ??? ?? ?
???? ?? ??
?? ? ??? ???? 
Chapter 8.indd   90 10-03-2025   12:06:46
Page 2


??? ? ? ???
8
?? ????? ??? ? ? ? ?????? ?? ?? ????? ????-??? ?? ??? ? ? ?? ??? ? 
?? ?? ?? ?? ?? ‘??? ?
????’? ??? ? ? ? ?????? ?? ???? ????-??? 
?????? ?? ?? ???? ??? ????? ?? ?? ??? ????????? ? ?? ????? ? ? ??? ?????? 
? ??? ?? ? ???? ? ?? ?? ??
?? ??? ? ???? ????-??? ? ? ?? ? -?? ? ??? ? ? 
?? ?? ???? ?? ?????? ???? ? ?? ???, ??? ?? ?
???? ?? ??
?? ? ??? ???? 
Chapter 8.indd   90 10-03-2025   12:06:46
91
??? ? ? ?
??
“?
??-?? ?
??? ?
? ? ?
????? ??,
?
??-?? ?
??? ?
? ? ?
??????”
 ?
????-?
???? ???? ???-? ?? ?? ?? ? ??? ??? ??? ??? ???, ????, ?? ? ? ?
? ? 
? ?? ??? ? ? ??? ???-?????? ??? ???? ???? ?
?????? ? ?? ?? ?? ?? ??? ?? ??? ?-???? 
?? ? ? ?? ?? ? ?? ??? ?? ?? ???? ?? ?? ? ???? ??? ?
??? ?? (?
? ??? ?? ?
??????) 
????? ??? ? ? ?? ? ? ? ?? ??? ??? ?? ? ?????? ?
???? ? ?? ????
 ?? ??? ? ? ???? ????? ?? ?
???-?
??? ?? ? ????? ? ? ???? ??? ?? ? ? ?? ?? 
???? ?? ??? ???? ??? ???? ???? ??? ?
???? ?? ?? ??? ???? ???? ? ? ? ??? ? ?? ?? ?
??? 
?????? ?? ? ?? ? ? ?? ??? ?? ?? ??
????? ?? ????? ????? ? ??? ??? ?? ??
?????-?? ?? 
??? ? ? ?? ????? ? ??? ???? ?? ?? -???? ???? ? ? ?????? ?? ??? ??? ? ? ????? ? ? 
??? ? ??????? ? ??? ???? ??? ?? ?????? ?? ? ? ?? ?? ??????? ? ?? ?
????? ??? 
                  ???? ??? ???-??? ? ?  
                 ??????? ??? ?,  
         ????? ??? ???? ? ??  
         ???? ????? ???? ????  
          ?
??-?? ?
??? ??? ????? 
 
              ???? ?
? ??? ?? ??????? 
 
           ?? ??? ???? ? ??? ??? ? ??? ??  
      ??? ?? ???? ? ?? ? ? ???? ????? ? ? ?? ?? ?? ?  
      ??? ? ? ? ???? ?? ?
??? ? ????? ?? ?
???? 
 
      ??? ????? ?? ? ??? ?
??? ? ??? ?? ? ??????? 
 
      ??? ??? ??? ???? 
Chapter 8.indd   91 10-03-2025   12:06:47
Page 3


??? ? ? ???
8
?? ????? ??? ? ? ? ?????? ?? ?? ????? ????-??? ?? ??? ? ? ?? ??? ? 
?? ?? ?? ?? ?? ‘??? ?
????’? ??? ? ? ? ?????? ?? ???? ????-??? 
?????? ?? ?? ???? ??? ????? ?? ?? ??? ????????? ? ?? ????? ? ? ??? ?????? 
? ??? ?? ? ???? ? ?? ?? ??
?? ??? ? ???? ????-??? ? ? ?? ? -?? ? ??? ? ? 
?? ?? ???? ?? ?????? ???? ? ?? ???, ??? ?? ?
???? ?? ??
?? ? ??? ???? 
Chapter 8.indd   90 10-03-2025   12:06:46
91
??? ? ? ?
??
“?
??-?? ?
??? ?
? ? ?
????? ??,
?
??-?? ?
??? ?
? ? ?
??????”
 ?
????-?
???? ???? ???-? ?? ?? ?? ? ??? ??? ??? ??? ???, ????, ?? ? ? ?
? ? 
? ?? ??? ? ? ??? ???-?????? ??? ???? ???? ?
?????? ? ?? ?? ?? ?? ??? ?? ??? ?-???? 
?? ? ? ?? ?? ? ?? ??? ?? ?? ???? ?? ?? ? ???? ??? ?
??? ?? (?
? ??? ?? ?
??????) 
????? ??? ? ? ?? ? ? ? ?? ??? ??? ?? ? ?????? ?
???? ? ?? ????
 ?? ??? ? ? ???? ????? ?? ?
???-?
??? ?? ? ????? ? ? ???? ??? ?? ? ? ?? ?? 
???? ?? ??? ???? ??? ???? ???? ??? ?
???? ?? ?? ??? ???? ???? ? ? ? ??? ? ?? ?? ?
??? 
?????? ?? ? ?? ? ? ?? ??? ?? ?? ??
????? ?? ????? ????? ? ??? ??? ?? ??
?????-?? ?? 
??? ? ? ?? ????? ? ??? ???? ?? ?? -???? ???? ? ? ?????? ?? ??? ??? ? ? ????? ? ? 
??? ? ??????? ? ??? ???? ??? ?? ?????? ?? ? ? ?? ?? ??????? ? ?? ?
????? ??? 
                  ???? ??? ???-??? ? ?  
                 ??????? ??? ?,  
         ????? ??? ???? ? ??  
         ???? ????? ???? ????  
          ?
??-?? ?
??? ??? ????? 
 
              ???? ?
? ??? ?? ??????? 
 
           ?? ??? ???? ? ??? ??? ? ??? ??  
      ??? ?? ???? ? ?? ? ? ???? ????? ? ? ?? ?? ?? ?  
      ??? ? ? ? ???? ?? ?
??? ? ????? ?? ?
???? 
 
      ??? ????? ?? ? ??? ?
??? ? ??? ?? ? ??????? 
 
      ??? ??? ??? ???? 
Chapter 8.indd   91 10-03-2025   12:06:47
 ??? ???? ?? ?? ??? ?? ? ?????? ?? ???? ?? ? ? ? ? ?? ?????? ??? 
????? ?? ??? ??? ?????? ??? ? ? ?? ?? ?? ? ? ??? ? ? ?? 
?? ???? ???? ? ?? ???? ??? ? ????? , ????? ?? ????? 
? ?? ? ?? ? ? ?? ? ?? ? ?? ?????? ? ? ?? ? ??? ? ??? 
?
??? ??? ????? ? ? ?? 
 ?? ?? ? ??? ????
??, ???? ?? ??? ???? ??? ? 
???? ?????? ? ? ??? ?? ???? ?? ??? ? ? ?
??? ??
 
     ????? ??? ?????? ?? ?? ?
???? ??? ?? ?
???
??
 
       ??? ?? ?? ?? ??? ???????
?? ?? ?? ?? ?
 
      ???? ???? ??? ? ??? ?? ?? ?? ?????? ???? 
      ???? ???? ?
?? ?? ? ? ? ??? ??????? 
  ??? ???? ?? ? ????, ?
??? ?? ????? ? ?? ???
 
???? ?? ??? ? ????? ? ? ???? ? ? ??? 
? ?? ? ??? ??? ???? ? ??? ?? ?? ?? ????? 
?????? ?? ?? ????? ??? ?? ?? ? ? ? ?? ???? 
  ? ?? ?????? ?? ??? ????
?? ??
 
 ????? ? ? ???? ? ? ??? 
   ???? ??? ?
?? ?? ?? ???
Chapter 8.indd   92 10-03-2025   12:06:48
Page 4


??? ? ? ???
8
?? ????? ??? ? ? ? ?????? ?? ?? ????? ????-??? ?? ??? ? ? ?? ??? ? 
?? ?? ?? ?? ?? ‘??? ?
????’? ??? ? ? ? ?????? ?? ???? ????-??? 
?????? ?? ?? ???? ??? ????? ?? ?? ??? ????????? ? ?? ????? ? ? ??? ?????? 
? ??? ?? ? ???? ? ?? ?? ??
?? ??? ? ???? ????-??? ? ? ?? ? -?? ? ??? ? ? 
?? ?? ???? ?? ?????? ???? ? ?? ???, ??? ?? ?
???? ?? ??
?? ? ??? ???? 
Chapter 8.indd   90 10-03-2025   12:06:46
91
??? ? ? ?
??
“?
??-?? ?
??? ?
? ? ?
????? ??,
?
??-?? ?
??? ?
? ? ?
??????”
 ?
????-?
???? ???? ???-? ?? ?? ?? ? ??? ??? ??? ??? ???, ????, ?? ? ? ?
? ? 
? ?? ??? ? ? ??? ???-?????? ??? ???? ???? ?
?????? ? ?? ?? ?? ?? ??? ?? ??? ?-???? 
?? ? ? ?? ?? ? ?? ??? ?? ?? ???? ?? ?? ? ???? ??? ?
??? ?? (?
? ??? ?? ?
??????) 
????? ??? ? ? ?? ? ? ? ?? ??? ??? ?? ? ?????? ?
???? ? ?? ????
 ?? ??? ? ? ???? ????? ?? ?
???-?
??? ?? ? ????? ? ? ???? ??? ?? ? ? ?? ?? 
???? ?? ??? ???? ??? ???? ???? ??? ?
???? ?? ?? ??? ???? ???? ? ? ? ??? ? ?? ?? ?
??? 
?????? ?? ? ?? ? ? ?? ??? ?? ?? ??
????? ?? ????? ????? ? ??? ??? ?? ??
?????-?? ?? 
??? ? ? ?? ????? ? ??? ???? ?? ?? -???? ???? ? ? ?????? ?? ??? ??? ? ? ????? ? ? 
??? ? ??????? ? ??? ???? ??? ?? ?????? ?? ? ? ?? ?? ??????? ? ?? ?
????? ??? 
                  ???? ??? ???-??? ? ?  
                 ??????? ??? ?,  
         ????? ??? ???? ? ??  
         ???? ????? ???? ????  
          ?
??-?? ?
??? ??? ????? 
 
              ???? ?
? ??? ?? ??????? 
 
           ?? ??? ???? ? ??? ??? ? ??? ??  
      ??? ?? ???? ? ?? ? ? ???? ????? ? ? ?? ?? ?? ?  
      ??? ? ? ? ???? ?? ?
??? ? ????? ?? ?
???? 
 
      ??? ????? ?? ? ??? ?
??? ? ??? ?? ? ??????? 
 
      ??? ??? ??? ???? 
Chapter 8.indd   91 10-03-2025   12:06:47
 ??? ???? ?? ?? ??? ?? ? ?????? ?? ???? ?? ? ? ? ? ?? ?????? ??? 
????? ?? ??? ??? ?????? ??? ? ? ?? ?? ?? ? ? ??? ? ? ?? 
?? ???? ???? ? ?? ???? ??? ? ????? , ????? ?? ????? 
? ?? ? ?? ? ? ?? ? ?? ? ?? ?????? ? ? ?? ? ??? ? ??? 
?
??? ??? ????? ? ? ?? 
 ?? ?? ? ??? ????
??, ???? ?? ??? ???? ??? ? 
???? ?????? ? ? ??? ?? ???? ?? ??? ? ? ?
??? ??
 
     ????? ??? ?????? ?? ?? ?
???? ??? ?? ?
???
??
 
       ??? ?? ?? ?? ??? ???????
?? ?? ?? ?? ?
 
      ???? ???? ??? ? ??? ?? ?? ?? ?????? ???? 
      ???? ???? ?
?? ?? ? ? ? ??? ??????? 
  ??? ???? ?? ? ????, ?
??? ?? ????? ? ?? ???
 
???? ?? ??? ? ????? ? ? ???? ? ? ??? 
? ?? ? ??? ??? ???? ? ??? ?? ?? ?? ????? 
?????? ?? ?? ????? ??? ?? ?? ? ? ? ?? ???? 
  ? ?? ?????? ?? ??? ????
?? ??
 
 ????? ? ? ???? ? ? ??? 
   ???? ??? ?
?? ?? ?? ???
Chapter 8.indd   92 10-03-2025   12:06:48
93
??? ? ? ?
??
 ?????? ? ? ?? ? ????? ?? ????? ? ????? ??? ????
?? ?? ?????? ? ?? ????? ? ?? ? 
?? ??? ? ???? ?? ??? ?????? ?? ????? ???? ? ? ???? ?? ?? ??? ?? ?? ???? ? ?? 
? ? ?? ?? ??? ?? ??? ???? ??? ?? ?? ?? ??? ? ? ??? ???? ?? ?? ? ?? ??
????? ?? ???? 
???????
?? ?? ?????? ?? ?? ??? ? ? ?? ??? ??? ?? ????? 
 ???? ?? ??? ??? ?? ?? ?? ?? ????? ? ???? ??? ?? ? ?? ????? ? ? ??? ???? ? ?? 
?? ??? ? ? ?? ??? ???? ?????? ? ? ? ???? ? ? ??? ?? ?? ? ? ?? ? ? ?? ? ? ? ??? ??? 
? ? ? ?????? ? ? ??? ??? ?? ???? ????? ??? ? ??? ????
 ?? ??? ????? ? ? ?? ??? ? ?? ??? ? ? ?? ? ??? ?? ? ?????? ??? ??? ???? ??? ? ??? 
? ? ? ??? ???? ??
????
? ?? ?
?? ?-? ??? ? ?? ?
???? ?? ?? ?
??-??? ?? ?? ? ??? ? ?? 
????? ???? ?????? ? ? ???? ?? ?
??
??? ? ?? ?
????? ? ?? ? ??? ? ??? ?? ? ? ? ?? ??? ?? ??
 
?? ????? ?? — 
“?????? ? ? ?? ? ???,
?? ?? ?? ?????
?
?? ?-?? ?????? ?? ??? ????,
???? ????, ? ?? ?? ????,
?
? ?? ? ?? ? ?? ? ????,
???? ??? ?
? ????, ??? ??? ???? ????,
??-??? ?? ????
?? ????,
?? ???? ???? ?-????? ? ?? ?? ????”
 ????? ?? ?? ? ? ?? ? ? ?? ????? ?? ? ??? ?????? ? ? ????? ? ? ??? ????? ? ?? ???? 
???? ?? ?? ?? ??? ? ?????? ? ? ?
?????? ? ? ?? ? ?? ?? ?? ?? ?? ???? ????? ? ?? ?? ? ??? 
? ??? ??? ????? ?? ????? ???? ??? ?
??? ???? ???, ???? – ?
? ? ?? ???? ? ????, ????
?? ?? 
Chapter 8.indd   93 10-03-2025   12:06:48
Page 5


??? ? ? ???
8
?? ????? ??? ? ? ? ?????? ?? ?? ????? ????-??? ?? ??? ? ? ?? ??? ? 
?? ?? ?? ?? ?? ‘??? ?
????’? ??? ? ? ? ?????? ?? ???? ????-??? 
?????? ?? ?? ???? ??? ????? ?? ?? ??? ????????? ? ?? ????? ? ? ??? ?????? 
? ??? ?? ? ???? ? ?? ?? ??
?? ??? ? ???? ????-??? ? ? ?? ? -?? ? ??? ? ? 
?? ?? ???? ?? ?????? ???? ? ?? ???, ??? ?? ?
???? ?? ??
?? ? ??? ???? 
Chapter 8.indd   90 10-03-2025   12:06:46
91
??? ? ? ?
??
“?
??-?? ?
??? ?
? ? ?
????? ??,
?
??-?? ?
??? ?
? ? ?
??????”
 ?
????-?
???? ???? ???-? ?? ?? ?? ? ??? ??? ??? ??? ???, ????, ?? ? ? ?
? ? 
? ?? ??? ? ? ??? ???-?????? ??? ???? ???? ?
?????? ? ?? ?? ?? ?? ??? ?? ??? ?-???? 
?? ? ? ?? ?? ? ?? ??? ?? ?? ???? ?? ?? ? ???? ??? ?
??? ?? (?
? ??? ?? ?
??????) 
????? ??? ? ? ?? ? ? ? ?? ??? ??? ?? ? ?????? ?
???? ? ?? ????
 ?? ??? ? ? ???? ????? ?? ?
???-?
??? ?? ? ????? ? ? ???? ??? ?? ? ? ?? ?? 
???? ?? ??? ???? ??? ???? ???? ??? ?
???? ?? ?? ??? ???? ???? ? ? ? ??? ? ?? ?? ?
??? 
?????? ?? ? ?? ? ? ?? ??? ?? ?? ??
????? ?? ????? ????? ? ??? ??? ?? ??
?????-?? ?? 
??? ? ? ?? ????? ? ??? ???? ?? ?? -???? ???? ? ? ?????? ?? ??? ??? ? ? ????? ? ? 
??? ? ??????? ? ??? ???? ??? ?? ?????? ?? ? ? ?? ?? ??????? ? ?? ?
????? ??? 
                  ???? ??? ???-??? ? ?  
                 ??????? ??? ?,  
         ????? ??? ???? ? ??  
         ???? ????? ???? ????  
          ?
??-?? ?
??? ??? ????? 
 
              ???? ?
? ??? ?? ??????? 
 
           ?? ??? ???? ? ??? ??? ? ??? ??  
      ??? ?? ???? ? ?? ? ? ???? ????? ? ? ?? ?? ?? ?  
      ??? ? ? ? ???? ?? ?
??? ? ????? ?? ?
???? 
 
      ??? ????? ?? ? ??? ?
??? ? ??? ?? ? ??????? 
 
      ??? ??? ??? ???? 
Chapter 8.indd   91 10-03-2025   12:06:47
 ??? ???? ?? ?? ??? ?? ? ?????? ?? ???? ?? ? ? ? ? ?? ?????? ??? 
????? ?? ??? ??? ?????? ??? ? ? ?? ?? ?? ? ? ??? ? ? ?? 
?? ???? ???? ? ?? ???? ??? ? ????? , ????? ?? ????? 
? ?? ? ?? ? ? ?? ? ?? ? ?? ?????? ? ? ?? ? ??? ? ??? 
?
??? ??? ????? ? ? ?? 
 ?? ?? ? ??? ????
??, ???? ?? ??? ???? ??? ? 
???? ?????? ? ? ??? ?? ???? ?? ??? ? ? ?
??? ??
 
     ????? ??? ?????? ?? ?? ?
???? ??? ?? ?
???
??
 
       ??? ?? ?? ?? ??? ???????
?? ?? ?? ?? ?
 
      ???? ???? ??? ? ??? ?? ?? ?? ?????? ???? 
      ???? ???? ?
?? ?? ? ? ? ??? ??????? 
  ??? ???? ?? ? ????, ?
??? ?? ????? ? ?? ???
 
???? ?? ??? ? ????? ? ? ???? ? ? ??? 
? ?? ? ??? ??? ???? ? ??? ?? ?? ?? ????? 
?????? ?? ?? ????? ??? ?? ?? ? ? ? ?? ???? 
  ? ?? ?????? ?? ??? ????
?? ??
 
 ????? ? ? ???? ? ? ??? 
   ???? ??? ?
?? ?? ?? ???
Chapter 8.indd   92 10-03-2025   12:06:48
93
??? ? ? ?
??
 ?????? ? ? ?? ? ????? ?? ????? ? ????? ??? ????
?? ?? ?????? ? ?? ????? ? ?? ? 
?? ??? ? ???? ?? ??? ?????? ?? ????? ???? ? ? ???? ?? ?? ??? ?? ?? ???? ? ?? 
? ? ?? ?? ??? ?? ??? ???? ??? ?? ?? ?? ??? ? ? ??? ???? ?? ?? ? ?? ??
????? ?? ???? 
???????
?? ?? ?????? ?? ?? ??? ? ? ?? ??? ??? ?? ????? 
 ???? ?? ??? ??? ?? ?? ?? ?? ????? ? ???? ??? ?? ? ?? ????? ? ? ??? ???? ? ?? 
?? ??? ? ? ?? ??? ???? ?????? ? ? ? ???? ? ? ??? ?? ?? ? ? ?? ? ? ?? ? ? ? ??? ??? 
? ? ? ?????? ? ? ??? ??? ?? ???? ????? ??? ? ??? ????
 ?? ??? ????? ? ? ?? ??? ? ?? ??? ? ? ?? ? ??? ?? ? ?????? ??? ??? ???? ??? ? ??? 
? ? ? ??? ???? ??
????
? ?? ?
?? ?-? ??? ? ?? ?
???? ?? ?? ?
??-??? ?? ?? ? ??? ? ?? 
????? ???? ?????? ? ? ???? ?? ?
??
??? ? ?? ?
????? ? ?? ? ??? ? ??? ?? ? ? ? ?? ??? ?? ??
 
?? ????? ?? — 
“?????? ? ? ?? ? ???,
?? ?? ?? ?????
?
?? ?-?? ?????? ?? ??? ????,
???? ????, ? ?? ?? ????,
?
? ?? ? ?? ? ?? ? ????,
???? ??? ?
? ????, ??? ??? ???? ????,
??-??? ?? ????
?? ????,
?? ???? ???? ?-????? ? ?? ?? ????”
 ????? ?? ?? ? ? ?? ? ? ?? ????? ?? ? ??? ?????? ? ? ????? ? ? ??? ????? ? ?? ???? 
???? ?? ?? ?? ??? ? ?????? ? ? ?
?????? ? ? ?? ? ?? ?? ?? ?? ?? ???? ????? ? ?? ?? ? ??? 
? ??? ??? ????? ?? ????? ???? ??? ?
??? ???? ???, ???? – ?
? ? ?? ???? ? ????, ????
?? ?? 
Chapter 8.indd   93 10-03-2025   12:06:48
94
  ???? | ??? ? 4
?????? ?? ?
???????? ? ???? ? ?? ? ?? ?
???????? ? ? ????? ? ? ??-? ? ?? ?????? ????? ??? 
???? ???? ???? ? ? ??? ?? ?? ??-?? ?? ?? ? ? ????? ?-?
?????? ?? ?
???????? ? ?? ? ???? ???? ??? 
??? ? ? ? ??? ??? ????, ? ? ?????, ???, ??? ? ?? ?? ?????? ? ? ? ????? ? ?? ? ?? ?? 
???? ??? ? ? ????? ? ??? ????? ?????? ???? ??????? ??? ???? ???? ?????? ???? ? ? ??? 
? ??? ????-???? ???? ? ? ??
????? ???-?
? ?, ? ????-????
??, ?
???? ?? ? ??? ??? ?? ??? 
???? ???? ? ? ?? ? ? ????? ?????, ???? – ‘???
??
?????’ ?? ‘ ????
???
??
?
?????’ ??? ? ? ? 
 
???-???
?? ??? ??? ?
???? ? ?? ?? ???? ? ??? ??? ? ? ? ?????? ?? ?? ????
??? ?????? ???? 
????? ??? ??? ?
???? ???? ?? ?? ?? ????? ?? ??? ????????? ????? ? ? ??? ?????? ? ??? 
???
?
 ?? ??? ???? ???? ? ? ?? ??? ?? ??? ?
????? ????? ? ??? ‘? ? ???’ ?? ?? ?? ??? ? ? ?? ?? 
??? ??? ???
? ?? ? ?????? ? ? ??? ? ? ??? ?? ??? ??? ?? ???, ???? – ‘?
??? ???
???? ?’, 
‘? ? ? ????
??
?? ??’ ?? ‘?
? ?? ?
? ???’?
 ?????? ? ???? ???? ?? ?? ????? ?? ?? ? ? ???? ? ?? ? ?????? ????? ? ?? ? ??? 
???? ???? ?? ??? ????? ?? ?? ? ? ?? ? ?? ?? ??? ???? ?? ???? ? ????? ?????? ? ? ??? 
???? ? ? ??? ?? ??? ?? ???? ???? ? ? ?????? ???? ? ?? ??? ?? ??
??? ????? ?? ? ??? 
??? ?? ??????? ? ? ? ?? ? ????-???? ??? ?? ? ??? ? ? ???? ????
– ? ? .? ? .??. ???? 
 (??.??.?.???.?., ????? ? ?? ?????)
1. ??? ?? ? ?????? ?? ????? ???? ???
2. ??? ?? ? ?????? ??? ???? ?? ? ? ? ? ?? ?????? ???
3. ?? ???-??? ?? ? ?????? ????? ????
4. ??? ?? ???-?? ? ?????? ???? ? ?? ? ?? ?? ? ??? ?? ?? ?????
5. ??????? ???? ?? ? ?? ? ??-??? ???? ????
?????? ? ? ??? 
Chapter 8.indd   94 10-03-2025   12:06:48
Read More
47 videos|192 docs|32 tests

FAQs on Class 4 Hindi NCERT Book Chapter 8 ओणम के रंग

1. ओणम क्या है और यह कब मनाया जाता है?
Ans. ओणम एक प्रमुख पर्व है जो मुख्य रूप से केरल राज्य में मनाया जाता है। यह पर्व हर साल अगस्त या सितंबर में, जब चिंगम मास आता है, मनाया जाता है। ओणम का पर्व राजा महाबली की वापसी का प्रतीक है, जो अपने प्रजा के बीच आने के लिए इस दिन धरती पर आते हैं।
2. ओणम के दौरान कौन-कौन सी गतिविधियाँ की जाती हैं?
Ans. ओणम के दौरान विभिन्न गतिविधियाँ की जाती हैं, जैसे कि 'पोंगल' (विशेष भोजन तैयार करना), 'ओणम साद्या' (विशाल दावत), रंगोली बनाना, तथा सांस्कृतिक कार्यक्रम जैसे नृत्य और संगीत का आयोजन करना। लोग अपने घरों को सजाते हैं और एक-दूसरे को शुभकामनाएँ देते हैं।
3. ओणम साद्या में क्या विशेष भोजन परोसा जाता है?
Ans. ओणम साद्या में कई प्रकार के शाकाहारी व्यंजन परोसे जाते हैं, जैसे कि कुट्टू, अवियल, पापड़, और मिठाईयों में आम्बल, पायसम आदि। यह दावत केले के पत्ते पर परोसी जाती है और इसमें लगभग 26 विभिन्न व्यंजन शामिल होते हैं।
4. ओणम के रंग का क्या महत्व है?
Ans. ओणम के रंग का महत्व इस पर्व की खुशी और समृद्धि को दर्शाने में है। रंगोली या 'पुक्कलम' बनाने की परंपरा इस बात का प्रतीक है कि लोग एकत्र होकर अपने घरों को सजाते हैं और अपने समुदाय के साथ मिलकर जश्न मनाते हैं।
5. ओणम का त्योहार किस प्रकार सामाजिक एकता को बढ़ावा देता है?
Ans. ओणम का त्योहार सामाजिक एकता को बढ़ावा देता है क्योंकि यह सभी वर्गों और समुदायों के लोगों को एक साथ लाता है। इस दौरान लोग एक-दूसरे के घर जाते हैं, साथ मिलकर भोजन करते हैं, और सांस्कृतिक कार्यक्रमों में भाग लेते हैं, जिससे भाईचारा और सामंजस्य बढ़ता है।
Related Searches

mock tests for examination

,

Free

,

practice quizzes

,

Objective type Questions

,

Class 4 Hindi NCERT Book Chapter 8 ओणम के रंग

,

Viva Questions

,

video lectures

,

Exam

,

Extra Questions

,

ppt

,

Previous Year Questions with Solutions

,

MCQs

,

Sample Paper

,

Summary

,

past year papers

,

study material

,

Class 4 Hindi NCERT Book Chapter 8 ओणम के रंग

,

Semester Notes

,

shortcuts and tricks

,

Important questions

,

Class 4 Hindi NCERT Book Chapter 8 ओणम के रंग

,

pdf

;